TechWire

Category - Medicine

COVID-19 වසංගත සමයෙන් පසු ලෝකය කෙබඳු විය හැකිද?

The world after Covid-19

COVID-19 වසංගත රැල්ල ලොව පුරා ව්‍යාප්ත වන විට, එය අප වැඩ කරන හා ජීවත්වන ආකාරය නව්‍යකරණය කිරීමට බල කරයි. COVID-19 වසංගත සමය අපිව අතහැර ගිය පසු අපේ ලෝකය කෙබඳු විය හැකිද යන්න පිළිබඳ අනාවැකි කිහිපයක් මෙන්න.

වැඩි සම්බන්ධතා රහිත අතුරුමුහුණත් සහ අන්තර්ක්‍රියා

බොහෝ කලකට පෙර ස්පර්ශ තිරවලින් අපව විශ්මයට පත් කළ කාලයක් තිබූ අතර ඒවා සියල්ලම දැන් අප විසින් භාවිතා කරයි. COVID-19 වසංගතය සම්ප්‍රේෂණය විය හැකි සෑම ආකාරයක් ගැනම අප දැනුවත් වී ඇත. එබැවින් පශ්චාත් COVID-19 ලෝකයක, අපට ස්පර්ශ තිර භාවිතය අඩුවෙන් සහ ශබ්ද විධානයන් මගින් ක්‍රියා කරන උපකරණ ලැබෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. වසංගතයට පෙර, ජංගම උපාංග හරහා සම්බන්ධතා රහිත ගෙවීම් විකල්පයන්ට පෙළඹීමක් අපි දුටුවෙමු. කෙසේ වෙතත්, මිනිසුන් ස්පර්ශ කරන දේ සීමා කිරීමට සිදු වීමත් සමඟ, කිසිදු භෞතික සම්බන්ධතාවයක් රහිත භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා ගෙවීමේ විකල්ප අවශ්‍යව ඇත. භෞතික සම්බන්ධතා ප්‍රමාණය සීමා කිරීම සඳහා කර්මාන්තවල මුහුණු සහ අභිනයන් හඳුනා ගන්නා හඬ සහ යන්ත්‍ර දර්ශන අතුරුමුහුණත් පුළුල් වීමක් අපේක්ෂා කරයි.

payment methods

ශක්තිමත් ඩිජිටල් යටිතල පහසුකම්

COVID-19 වසංගත සමය නිසා මිනිසුන් නිවසේ සිට සහ හුදකලාව වැඩ කිරීමට අනුගත විය. එවිට රැස්වීම්, පාඩම් සහ තවත් බොහෝ දේ කිරීම සඳහා ඩිජිටල් විසඳුම් සෙවීමට සිදු වූ අතර, පශ්චාත් COVID-19 ලෝකයක මෙම භාවිතයන් සමහරක් දිගටම භාවිතා කිරීමට ඉඩ ඇත. මෙමගින් රැස්වීමක් සඳහා වෙනත් රටවලට යාම සැමවිටම අත්‍යවශ්‍ය නොවන බව වටහා දුන් අතර, සියලු ආකාරයේ රැස්වීම් සඳහා වීඩියෝ ඇමතුම් ඵලදායී බව පෙන්වා දුන්නේය.

AI – සක්‍රීය ඖෂධ සංවර්ධනය

AI  powered medicines

ප්‍රතිකාර සඳහා ඵලදායී හා ආරක්ෂිත ඖෂධයක් සහ COVID-19 වෛරසය සහ අනාගත වෛරස වැළැක්වීම සඳහා එන්නතක් නිර්මාණය කිරීමට මෙමගින් හැකි වනු ඇත. කෘතිම බුද්ධිය ඖෂධ සංවර්ධනය සඳහා කදිම හවුල්කරුවෙකු වන්නේ එයට මිනිස් උත්සාහයන් කාර්යක්ෂම කිරීමට හැකි බැවිනි.

මාර්ගගත සාප්පු සවාරි

අන්තර්ජාලය හරහා ගනුදෙනු කල නොහැකි ව්‍යාපාර COVID-19 පැතිරෙන සමයේ මූල්‍ය අර්බුදයකට මුහුණ දුන්නේය. COVID-19 වසංගත සමයෙන් පසු, තරඟකාරීව සිටීමට අවශ්‍ය ව්‍යාපාර, භෞතික ස්ථානයක් පවත්වා ගෙන ගියත්, මාර්ගගත සේවාවන් ලබා ගත හැකි ආකාර සොයාගනු ඇති අතර, ඉල්ලුමේ ඉහළ යාමක් සඳහා පහසුකම් සැපයීම සඳහා සැපයුම් සහ බෙදා හැරීමේ පද්ධති වැඩිදියුණු කරනු ඇත.

රොබෝවරුන් 

robots

රොබෝවරු වෛරස් වලට ගොදුරු නොවේ. සිල්ලර බඩු බෙදා හැරීමට හෝ සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතියක අත්‍යවශ්‍ය දේ කර ගැනීමට හෝ කර්මාන්තශාලාවක් පවත්වාගෙන යාමට ඒවා භාවිතා කළත්, රොබෝවරු අද අපට සහාය වන්නේ කෙසේදැයි සමාගම් වටහාගෙන පශ්චාත් COVID-19 ලෝකයක හෝ අනාගත වසංගතයක් තුළ වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.

IoT සහ විශාල දත්ත භාවිතා කිරීම 

ජාතික හෝ ගෝලීය යෙදුම් වලට වඩා හොඳ පූර්ව අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධති ඇති විය හැකි බැවින් රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන්නේ කවුරුන්ද යන්න වාර්තා කිරීමට සහ සොයා ගැනීමට හැකි වනු ඇත. නිරාවරණය වූ පුද්ගලයින් සිටියේ කොහේද සහ ඔවුන් සමඟ කටයුතු කළේ කවුරුන්ද යන්න සොයා ගැනීමට GPS දත්ත භාවිතා කළ හැකිය. මෙම ඕනෑම ප්‍රයත්නයක පුද්ගලයෙකුගේ පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීමට සහ දත්ත අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම වැළැක්වීමට ප්‍රවේශමෙන් ක්‍රියාත්මක කිරීම අවශ්‍ය වන නමුත් අනාගත වසංගත වඩාත් ඵලදායී ලෙස අධීක්ෂණය කිරීමට සහ ඒවාට විසඳුම් සෙවීමට උපකාරී වේ.

ටෙලිමෙඩිසින්

වෛද්‍යවරුන්ගේ ගමනාගමනය අවම කිරීම සඳහා බොහෝ දෙනෙක් ඔවුන්ගේ රෝගීන්ට වීඩියෝ මගින් උපදේශන ක්‍රියාත්මක කරති. දුරස්ථ සත්කාර මගින් පුද්ගලයකුගේ පැමිණීමකින් තොරව සායනික සේවාවන් ලබා ගත හැකිය. සමහර සෞඛ්‍ය සේවා සපයන්නන් COVID-19 වසංගත සමයට පෙර මේ පිළිබඳව අවධානය යොමු කර තිබේ.

telemedicine in COVID-19 season

පාරජම්බුල කිරණ නව Covid-19 වසංගතයට එරෙහිව ක්‍රියා කරයිද?

පාරජම්බුල කිරණ දශක ගණනාවක් තිස්සේ රෝගකාරක විෂබීජ  විනාශ කිරීමට භාවිතා කර ඇත. නමුත් එය නව Covid-19 වසංගතයට එරෙහිව ක්‍රියා කරයිද? කෙටි පිළිතුර නම් “ඔව්”. එය පුහුණු වෘත්තිකයන් විසින් වඩාත් හොඳින් පාලනය කරනු ලබන සංකීර්ණ මෙහෙයුමක් වන අතර නිවැරදි මාත්‍රාවකින් නිවැරදි පාරජම්බුල කිරණ ලබා දිය යුතුය.

පාරජම්බුල කිරණයේ විවිධ ආකාර

පාරජම්බුල කිරණ තරංග ආයාමය මත පදනම්ව වර්ග තුනකට වර්ග කළ හැකිය: UVA, UVB සහ UVC. රෝග පාලනය හා වැළැක්වීමේ මධ්‍යස්ථාන වලට අනුව, UVB සහ UVC ආලෝකය බොහෝමයක් ඕසෝන් ස්ථරයෙන් අවශෝෂණය වන බැවින් පෘථිවියට ළඟා වන සියලුම පාරජම්බුල විකිරණ පාහේ UVA වේ. කෙටිම තරංග ආයාමය සහ ඉහළම ශක්තිය ඇති UVC, විෂබීජ නාශකයක් ලෙස ක්‍රියා කළ හැකිය.

Detroit හි Henry Ford රෝහලේ චර්ම රෝග විද්‍යාව හදාරන භෞතික විද්‍යාඥයකු  වන Indermeet Kohli වෙෙද්‍යවරයා පවසන්නේ UVC වසර ගණනාවක් තිස්සේ භාවිතා කර ඇති අතර එය අලුත් දෙයක් නොවන බවයි. උග්‍ර ශ්වසන වෛරසය (SARS-CoV) සහ මැද පෙරදිග ශ්වසන සින්ඩ්‍රෝමය (MERS-CoV) වැනි H1N1 ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා සහ අනෙකුත් කිරීටක වෛරස් අක්‍රීය කිරීමට නිශ්චිත තරංග ආයාමයකින් යුත් UVC-254 සාර්ථකව භාවිතා කර ඇති බව තව දුරටත් ඇය පවසයි.

UVC-254 ක්‍රියා කරන්නේ කොහොමද?

UVC-254 ක්‍රියා කරන්නේ මෙම තරංග ආයාමය DNA සහ RNA වලට හානි ඇති කරන බැවිනි. UVC-254 සඳහා ප්‍රමාණවත් ලෙස නිරාවරණය වීමෙන් DNA සහ RNA වලට හානි වන අතර එමඟින් ඒවා ප්‍රතිවර්තනය කිරීමට, සාර්ථක ලෙස විනාශ කිරීමට හෝ අක්‍රීය කිරීමට ක්ෂුද්‍ර ජීවියෙකු හෝ වෛරසයකට නොහැකි වේ.

UVC හි මෙම තාක්ෂණය, භාවිතයේ පහසුව සහ ස්පර්ශ නොවන ස්වභාවය පිළිබඳ දත්ත උපස්ථ කිරීම වසංගතය මධ්‍යයේ එය වටිනා මෙවලමක් බවට පත් කරයි. නමුත් වගකීමකින්, නිවැරදි භාවිතය ඉතා වැදගත්ය. UVC හි DNA හානිකර හැකියාවන් නිසා මිනිස් සමට සහ ඇස්වලට එය අතිශයින්ම භයානකය. පාරජම්බුල කිරණ  ආධාරයෙන් විෂබීජ නාශක තාක්‍ෂණය මූලික වශයෙන් වෛද්‍ය පහසුකම් වල තිබිය යුතු අතර ඡායාරූප හා ඡායාරූප විද්‍යාව පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුමක් ඇති කණ්ඩායම් විසින් ආරක්ෂාව සහ කාර්යක්ෂමතාව සඳහා ඇගයීමට ලක් කළ යුතුය.

UVC අන්තර්ගත සාමාන්‍ය ලාම්පු මේ සඳහා යොදා ගන්න පුළුවන්ද?

නිවසේ UVC ලාම්පු සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, සමට සහ ඇස්වලට හානි කිරීමට ඇති හැකියාව එකම භයානක කම නොවන බව Cleveland සායනයේ වෛද්‍යවරයෙකු වන Jacob Scott වෛද්‍යවරයා පවසයි. මෙම උපාංගවල අඩු ගුණාත්මක පාලනයක් ද ඇත. එයින් අදහස් කරන්නේ ඔබ සැබවින්ම රෝග කාරකය ඉවත් කරන බවට සහතිකයක් නොමැති බවයි.

මුහුණු ආවරණ වැනි පුද්ගලික ආරක්ෂණ උපකරණ (PPE) UVC විෂබීජ නාශක කිරීම වඩාත් කාර්යක්ෂම කිරීමට Kholi සහ Scott වෙෙද්‍යවරු සමඟ ඔවුන්ගේ කණ්ඩායම් කටයුතු කරමින් සිටිති. දැනට පවතින UVC උපකරණ නැවත භාවිතා කරන ලෙස රෝහල් වලට ඔවුන් උපදෙස් ලබාදී ඇත. Scott වෙෙද්‍යවරයා ඇතුළු කණ්ඩායම අවම වෛද්‍ය පහසුකම් යටතේ භාවිතා කළ හැකි යන්ත්‍රයක් සහ විෂබීජ නාශක කාමරයේ ජ්‍යාමිතිය කෙරෙහි බලපාන සාධක මැන ගැනීමට උපකාරී වන මෘදුකාංග වැඩසටහනක් නිර්මාණය කර ඇති අතර එමඟින් කාර්ය මණ්ඩලයට UVC මාත්‍රාව වඩාත් කාර්යක්ෂම ලෙස ලබා දිය හැකිය.

මෙය 100%ක්‌ සාර්ථකද?

සංසරණය වන වාතය පිරිසිදු කිරීම සඳහා සිවිලිමේ UVC ඒකක ස්ථාපනය කිරීම පිළිබඳව වර්තමානයේ අඛණ්ඩ සංවාද පවතී. තවත් සමහරු UVC හි තවත් තරංග ආයාමයක් පිළිබඳව UVC-222 හෝ Far-UVC නමින් පර්යේෂණ කරමින් සිටින අතර එය මිනිස් සෛල වලට හානි නොවන බව පෙන්වා දෙයි. නමුත් ඒ සඳහා වැඩි පර්යේෂණ අවශ්‍ය වනු ඇත.  “නිවැරදිව හා වගකීමෙන් යුතුව භාවිතා කරන විට, UVC හට විශාල විභවයක් ඇති බව පැහැදිලිය.”

සාමාන්‍ය ජීව දෘෂ්ටි පරාසයන් ඉක්මවා යන නව යාන්ත්‍රික අක්‍ෂිය

අන්ධ පුද්ගලයින් හට පෙනීමේ හැකියාව ලබාදීම වර්තමාන වෛද්‍ය පර්යේෂණයන් අතර ඉතාම වැදගත් ස්ථානයක් ලබා ගැනීමට සමත්ව ඇත. එය එක පසකින් රෝගී ජීවිතයකට සම්පුර්ණයෙන්ම පහේ නවමු ජිවිතයක් ලබා දීමක් වන අතරම නූතන වෛද්‍ය විද්‍යාවේ සුවිශාල ජයග්‍රහණයක් ලෙස සටහන් වනු ඇත. මීට පෙර නිර්මාණය කරන ලද යාන්ත්‍රික අක්‍ෂි වලට යම් විශේෂ සීමාවකට යටත්ව සිමිත පෙනීමේ හැකියාවක් ලබා දීමට හැකිවී තිබිණි. යාන්ත්‍රික දෘෂ්ටි විතානය නිර්මාණය කිරීම සඳහා නව අත්හදා බැලීමක ප්‍රතිඵල සමඟින් අනාගතයේදී එය වෙනස් කිරීම සඳහා පර්යේෂකයන් සුවිශාල පියවරක් ගෙන ඇත.

කෘත්‍රිම අක්‍ෂිය නිෂ්පාදනයේ අභියෝග

අධි ඝනත්ව නැනෝ තන්තු වලින් නිමවා ඇති අර්ධගෝලීය දෘෂ්ටි විතානයක් නිර්මාණය කිරීම පිළිබඳ විස්තරයක් පර්යේෂණ කණ්ඩායම විසින් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. පූර්ව යාන්ත්‍රික අක්‍ෂි සම්බන්ධ පර්යේෂණයන් වලදී පර්යේෂකයින් හට විශාලතම අභියෝගය වී ඇත්තේ ජෛවමිතික උපාංග මගින් දෘෂ්ටි විතානයේ ගෝලාකාර හැඩය ලබාගැනීමයි.

Overall_Comparison_of_the_Human_Eye-System_and_the_Bionic_Eye_Imaging_System

පළමුව අක්‍ෂි කාචය හරහා වක්‍රවූ ආලෝකය ඇසට ඇතුල් වෙයි. මෙහි අර්ථය වන්නේ දෘෂ්ටි විතානය වෙත පැමිණෙන ආලෝකය ඒ වන විටත් වක්‍ර වී ඇති බවයි. එය ග්‍රහණය කර ගැනීම සඳහා පැතලි සංවේදකයක් භාවිතා කරන විට, රූපය කෙතරම් දුරකට ග්‍රහණය කළ හැකිද යන්නට නිශ්චිත සීමාවක් ඇත. මෙම ගැටළුව සඳහා නවීන කෘත්‍රිම බුද්ධි (AI) තාක්ෂණය පිළියමක් ලෙස පෙනෙන නමුත් මිනිස් ඇහිබැමක පිටුපස ඇති සැකසුම් බලයේ ප්‍රමාණය සීමිත වන අතර අක්‍ෂි මගින් ග්‍රහණය කරනු ලබන රූප දර්ශනය වීමේදී ප්‍රමාද වීම් සිදු නොවිය යුතුය. එසේ නොමැති නම් අපට අර්ධගෝලයේ ගැටලුව විසඳිය හැකිය. හොංකොං විද්‍යා හා තාක්ෂණ විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉලෙක්ට්‍රොනික හා පරිගණක ඉංජිනේරුවෙකු වන ෂියොන්ග් ෆෑන් (Zhiyong Fan) සහ සෙසු පර්යේෂණ කණ්ඩායම විසඳා දෙනු ලැබුවේ එම ගැටළුවයි.

කෘත්‍රිම අක්‍ෂියේ ක්‍රියාකාරිත්වය සහ නිමාව

ඔවුන් මෙම ක්‍රියාවලිය සඳහා ඇලුමිනියම් තීරුවකින් නිර්මිත අර්ධගෝලීය හැඩයක් යොදා ගනී. විද්‍යුත් රසායනික ප්‍රතිකාර මගින් මෙම තීරු, ඇලුමිනියම් ඔක්සයිඩ් ලෙස හඳුන්වන පරිවාරකයක් බවට පරිවර්තනය කර ඇති අතර ඒවා මගින්  සිය ක්‍රියාදාමය පුරාම නැනෝ පරිමාවෙන් යුත් සිදුරු පුරවා තබනු ඇත. ඉන්පසු මෙම ඝන සිදුරු පොකුරු දෘෂ්ටි විතානයේ ක්‍රියාකාරිත්වය අනුකරණය කරන perovskite නැනෝ තන්තු සඳහා සම්බන්ධක ලෙස ක්‍රියාත්මක වෙයි. perovskite සූර්ය කෝෂ නිපදවීම සඳහා යොදා ගනී. නැනෝ තන්තු වැඩුණු පසු, පර්යේෂක කණ්ඩායම කෘත්‍රිම කාචයකින් ඇස ආවරණය කර අයනික ද්‍රවයකින් පුරවා අපගේ අක්‍ෂි ගෝලය තුළ ඇති කාච රසයේ අනුකාරකය නිර්මාණය කරයි.

මෙම අයනික ද්‍රවය වඩාත් වැදගත් වන්නේ නැනෝ තන්තු වලට ආලෝකය හඳුනා ගැනීමට සහ එහි සංඥා බාහිරට සම්ප්‍රේෂණය කිරීමට ඉඩ දීම, එනම් ඉලෙක්ට්‍රොනික රූප සැකසුම් ක්‍රියාවලිය සඳහාය.

මෙම කෘත්‍රිම අක්‍ෂියේ ක්‍රියාකාරිත්වය සිත් ඇද ගන්නා සුළුය. මන්ද එය අපගේ ජීව අක්‍ෂි කාචයේ ජීව විද්‍යාත්මක පරාමිතීන් මගින් සීමා නොකෙරේ. ඊට නැනෝ මීටර 800 (800nm) ​​දක්වා ආලෝකයේ තරංග ආයාමයන්ට ප්‍රතිචාර දැක්විය හැක. මිනිස් දෘශ්‍ය පරාසය මිලිමීටර් 740 (740mm) ක් පමණ වේ. මෙම තරංග ආයාමයට ඉහළින් ඇති වර්ණ අපට කළු පැහැයෙන් දිස්වේ. අපට නැනෝ මීටර 800 (800nm) ​​දක්වා ආලෝකයේ තරංග ආයාමයන් දර්ශනය වුවහොත්, අධෝරක්ත කිරණ වල මුල් පරාසය ආසන්නය දක්වා පරාසයක ආලෝකය අපට දර්ශනය වනු ඇත (අධෝරක්ත කිරණ වල තරංග අයාම පරාසය 750nm  – 1400nm ලෙස සැලකේ). මෙම කෘත්‍රිම අක්‍ෂියේ ආලෝක රටා සඳහා සැකසීමේ කාලය මිලි තත්පර 19 (19ms), එසේත් නොමැතිනම් මිනිස් ඇසකට ආලෝක රටා සැකසීමට ගතවන කාලයෙන් අඩක් පමණ වේ. ඇසේ ප්‍රතික්‍රියා වේගය 19ms දක්වා අඩු කිරීමෙන් මිනිස් ප්‍රතික්‍රියා කාලය අඩු විය හැකිය. එසේම කෘත්‍රිම අක්‍ෂිය මගින් නිපදවෙන රූප ඉතාම පැහැදිලි සහ තියුණු බැවින්ද සමස්ත නිෂ්පාදනයේ ගුණාත්මක භාවය ඉතාම ඉහලය.

External_View_of_the_Bionic_Eye

විවිධ කෝණයන්ගෙන් විමසා බලන විට මෙම කෘත්‍රිම දෘෂ්ටි විතානය ඉතාම ඉහල මට්ටමක තිබෙන බව කිව යුතුමය. මෙතරම් ගුණාත්මක තත්වයෙන් යුත් කෘත්‍රිම අක්‍ෂියක් නිපදවූ ප්‍රථම අවස්ථාව මෙයයි. මෙම නව දෘෂ්ටි විතානය තුළ කළු ලපයක් හෙවත් අන්ධ ස්ථානයක් පවා සොයා ගත නොහැක.

ඔබේ දැනුමට යමක්

සාමාන්‍ය මිනිස් ඇසක ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ වේගය සහ ප්‍රකෘතිමත් වීමේ වේගය මිලි තත්පර 40 (40ms) සිට මිලි තත්පර 150 (150ms) අතර වේ. සම්පුර්ණ මිනිස් ප්‍රතික්‍රියා කාලයේ සාමාන්‍ය අගය  මිලි තත්පර 200 ත් 250 ත් (200ms – 250ms) අතර වේ. සුවිශේෂී පුද්ගලයන් සමහර විට මෙම වේගය ඉක්මවා යාමට ඉඩ ඇත.