TikTok යනු කුමක්ද?
TikTok යනු බොහෝ විට තත්පර 15 ක් හෝ ඊට අඩු කාලයක් වීඩියෝ රූගත කිරීමට, සංස්කරණය කිරීමට සහ පළ කිරීමට ඉඩ දෙන ජංගම යෙදුමකි. මෙය බොහෝ විට ජනප්‍රිය සංගීතය, නැටුම් සහ සජීවිකරණය ඇතුළත් විනෝදාත්මක වීඩියෝ වේ. Facebook, Instagram සහ Twitter මෙන් TikTok යනු සමාජ මාධ්‍යයකි. මෙහිදී ඔබට වෙනත් අයෙකුගේ වීඩියෝ නැරඹිය හැකිය. ඔබට ඔබේ ප්‍රියයන් අනුගමනය කළ හැකි අතර අදහස් දැක්විය හැකිය. ලොව පුරා, TikTok යෙදුම ජංගම උපාංග වලින් බිලියන 1.2 කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් බාගත කර ඇත. එය වඩාත්ම ජනප්‍රිය වන්නේ අවුරුදු 13 සිට 24 දක්වා පුද්ගලයන් අතරය. වයස අවුරුදු 13 ට අඩු පරිශීලකයින් සඳහා දෙමාපියන්ගේ අනුමැතිය අවශ්‍ය වන අතර වේදිකාවට සීමිත ප්‍රවේශයක් සපයයි.
යෙදුම වැඩ කරන්නේ කෙසේද?
වෙනත් සමාජ මාධ්‍ය යෙදුම් මෙන්, යෙදුම භාවිතා කිරීම සඳහා ඔබ ගිණුමක් නිර්මාණය කළ යුතුය. ඒ සඳහා ඔබගේ දුරකථන අංකය හෝ විද්‍යුත් තැපැල් ලිපිනය ලබා දිය යුතුය. එමෙන්ම ඔබට Facebook වැනි සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමක් භාවිතා කරද ලියාපදිංචි විය හැකිය. ඔබ ලියාපදිංචි වූ විට, ඕනෑම කෙනෙකුට ඔබගේ ගිණුම බැලීමට, ඔබ පළ කරන වීඩියෝ බැලීමට, පණිවිඩ යැවීමට හැකිය. අනෙක් යෙදුම් මෙන්ම, ඔබගේ සංවේදී තොරතුරු කොපමණ ප්‍රමාණයක් නිරාවරණය වේද යන්න සීමා කිරීම සඳහා රහස්‍යතා සැකසුම් සකස් කිරීම වඩාත් සුදුසුය.
යෙදුම හා සම්බන්ධ රහස්‍යතා කරුණු මොනවාද?
ඔබ මෙවැනි යෙදුම් භාවිතා කරන විට, ඔබගේ තොරතුරු අනෙකුත් පරිශීලකයන්ට ලබා ගත හැකිය. මෙහි ඇතුළත් විය හැකි දේවල අර්ධ ලැයිස්තුවක් මෙන්න.
• ඔබගේ සම්බන්ධතා සහ විද්‍යුත් තැපැල් ලිපිනයන්.
• ඔබගේ භූගෝලීය පිහිටීම දැක්විය හැකි ඔබගේ IP ලිපිනය.
• “ඔබේ මුහුණ වසා දැමීම” මෙම යෙදුමෙන් පිටත, ඔබගේ වෙනත් පින්තූර සමඟ සම්බන්ධ කළ හැකි ජෛවමිතික දත්ත මෙයින් ලබා දිය හැකිය.
TikTok ගිණුම වඩාත් පුද්ගලික කරන්නේ කෙසේද?
මෙය භාවිතා කරන යෞවනයන්ට ඔවුන් කොපමණ පුද්ගලික තොරතුරු අනෙකුත් පරිශීලකයන් සමග බෙදාගන්නේද යන්න සහ එම තොරතුරු නිරාවරණය වීමෙන් ඇති විය හැකි ප්‍රතිවිපාක තේරුම් ගත නොහැක. තරුණ පරිශීලකයින්ට ඔවුන්ගේ ගිණුම් වඩාත් පුද්ගලික කිරීමට සලකා බැලිය යුතු ක්‍රියාමාර්ග කිහිපයක් මෙන්න.
• ගිණුම “පුද්ගලික” ලෙස සකසන්න.
• “ඔබගේ ගිණුම අන් අයට යෝජනා කිරීම” අක්‍රිය කරන්න.
• ඔබගේ වීඩියෝ වලට අදහස් දැක්වීමට, ප්‍රතික්‍රියා කිරීමට හැකි අය පිළිබඳ සැකසුම් වෙනස් කරන්න.
• ඔබට ඍජු පණිවිඩ යැවිය හැක්කේ කාටද යන්න පිළිබඳ සැකසුම් වෙනස් කරන්න.
• ඔබගේ වීඩියෝ බාගත කළ හැක්කේ කාටද යන්න සහ ඔබ කැමති වීඩියෝ නැරඹිය හැකි සැකසුම් වෙනස් කරන්න.
TikTok යෙදුමට Apple iOS clipboard දත්ත වෙත පිවිසිය හැකිද?
Apple සමාගමේ සංවර්ධකයින් සිය මීළඟ මෙහෙයුම් පද්ධතිය වන iOS 14 පරීක්ෂා කරමින් මෑතකදී TikTok යෙදුමට එහි clipboard දත්ත වෙත පිවිසිය හැකි බව සොයා ගන්නා ලදී. iPhone භාවිතා කරන්නන් මුරපද වැනි සංවේදී තොරතුරු පිටපත් කිරීමට clipboard විශේෂාංගය භාවිතා කරයි. TikTok සමාගම පවසා ඇත්තේ එහි ප්‍රවේශය නොදැනුවත්ව හා යෙදුමේ ඇති වංචා විරෝධී අංගයකට සම්බන්ධ බවයි. ගැටළුව නිරාකරණය කිරීම සඳහා සිය යෙදුමේ යාවත්කාලීන කළ අනුවාදයක් ඉදිරිපත් කළ බව සමාගම පවසයි.
ඔබගේ iPhone එකේ TikTok යෙදුම තිබේ නම් කුමක් කළ යුතුද?
TikTok යෙදුමේ නවතම අනුවාදයට යාවත්කාලීන කිරීම හොඳ අදහසකි. Apple-MacBook භාවිතා කරන්නන් සඳහා මෙය විශේෂ වේ. මන්ද? MacBook, iOS, iPhone සහ iPad උපාංග අතර clipboard අන්තර්ගතයන් එකම Apple හැඳුනුම්පත ඇති උපාංග බෙදා ගනී. නවතම යාවත්කලීනයට පෙර, TikTok යෙදුමට ඔබගේ දුරකථනයේ පමණක් නොව, Mac හි ද clipboard අන්තර්ගතය කියවිය හැකි වේ. ප්‍රවෘත්ති, සංචාර සහ ක්‍රීඩා සම්බන්ධ සමහර යෙදුම් ඇතුළුව තවත් යෙදුම් 50 කට වඩා වැඩි ගණනක මෙම ක්‍රියාව සිදු කර ඇති බව පර්යේෂකයන් පවසයි.
වෙනත් TikTok රහස්‍යතා අවශ්‍යතා මොනවාද?
මෙම TikTok යෙදුම තොරතුරු වල රහස්‍යතාවය පිළිබද ගැටළු ගණනාවකට යටත් වී ඇත. එකක් නම්, TikTok සමාගම විසින් චීන රජය සමඟ එකතු කරන තොරතුරු බෙදා ගැනීමට හෝ බල කිරීමට ඉඩ තිබේද යන්නයි. TikTok සමාගම පවසන්නේ එය සිය දත්ත බෙදා නොගන්නා බවයි. කෙසේ වෙතත් මෑත මාසවලදී රාජ්‍ය ආයතන සහ සමාගම්, TikTok යෙදුම සම්බන්ධ රහස්‍යතා සහ ආරක්ෂක ගැටළු විසඳීමට පියවර ගෙන තිබේ. වයස අවුරුදු 13 ට අඩු ළමයින්ගෙන් මෙම යෙදුම නීති විරෝධී ලෙස පුද්ගලික තොරතුරු එක්රැස් කර ඇති බවට චෝදනා ලබා ඇත. පසුව 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී TikTok සමාගම විසින් Federal වෙළඳ කොමිසමට වාර්තාගත ඩොලර් මිලියන 5.7 ක දඩ මුදලක් ගෙවීමට එකඟ විය. එක්සත් ජනපද රජය විසින් නිකුත් කරන ලද ස්මාර්ට්ෆෝන් වලින් TikTok යෙදුම ඉවත් කරන ලෙස ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුව එක්සත් ජනපද හමුදා නිලධාරීන්ට උපදෙස් ලබා දී ඇත.
පෞද්ගලිකත්වය සහ ආරක්ෂක පාලනයන් සහ භාවිතයන් පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම හේතුවෙන් Wells Fargo බැංකුව සතු උපාංගවලින් TikTok ඉවත් කරන ලෙස සේවකයින්ට උපදෙස් දී ඇත.
ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයෙන් TikTok ඉවත් කළ යුතුද?
ඔබගේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයෙන් මෙම යෙදුම ඉවත් කිරීම හෝ ඉවත් නොකිරීම පෞද්ගලික තීරණයක්ය. ඕනෑම යෙදුමක් මෙන්ම, රහස්‍යතා ප්‍රතිපත්ති කියවීම සහ ඔබගේ රහස්‍යතා සැකසුම් කළමනාකරණය කිරීම වැදගත් වේ.
Internet හරහා අපිට ලබා ගන්න පුළුවන් ඕනෑම සම්පතක් හෝ සේවාවක් cloud service එකක් විදියට හඳුන්වන්න පුළුවන්. Email, maps, cloud storage වගේම ගොඩක් ප්‍රසිද්ධ social media sites වගේම තව බොහෝ දේ වෙන්නේ Internet එකෙන්. මේ හැම දෙයක්ම cloud එකෙන් handle වෙන දේවල්. අපි පොඩි කාලෙ Internet කියල ඉගෙන ගනිද්දි ඉගෙන ගත්ත වලාකුළ මතක් කරගන්න, cloud කියන්නේ මොකද්ද කියන එකට උදාහරණයක් විදියට.
web browser එකෙන් FB log වෙනවා නම් අපිට හුරුපුරුදු login screen එකක් තමා තියෙන්නෙ. Keep me logged in කියන option එකක් තියෙනවා කියල ඔබට මතක ඇති. තමන්ගේම computer එකක් නෙමේ නම් ඒ option එක භාවිත නොකරන තරමට හොදයි. මොකද තමන් FB ගිහින් ඉවර වෙලා logout වෙන්න අමතක උනොත් account එක බාහිර පුද්ගලයෙක්ට භාවිත කරන්න හරිම ලේසි.
Facebook කියන්නේ ගොඩක් වෙලාවට privacy පැත්ත ගැන දෙසැරයක් හිතන්න ඕන තැනක්. මොකද FB එකේ අපේ අදහස්, සිතුවිලි, photos, videos share කරන තැනක්. ඒවා බලන්න ඕන නැත්තේ කවුද කියන එක තීරණය කරන්න අපිට අයිතියක් තියෙනව. එකට ගොඩක් ලොකු අවසථාවක් FB එකෙන් අපිට ලබා දීල තියෙනවා.
අපිට කරදරයක් වෙන පුද්ගලයෝ ඉන්නවා නම් ඒ accounts block කරන්න පුළුවන් අපිට. එතකොට ඒ account එක කිසිම විදියකින් අපිට පේන්නෙ නෑ වගේම ඒ පුද්ගලයාටත් අපිව පේන්නෙ නෑ. ඒක කරන්න settings වල තියෙන Blocking කියන තැනට යන්න පුළුවන්. මේකෙන් තමන්ගේ privacy එකට හානි කරන අයව block කරන්න පුළුවන්. මේකෙදි පුද්ගලයෝ විතරක් නෙමේ, කරදරකාර page invitations, app invitations වගේම event invitations වුනත් block කරන්න පුළුවන්.
