TechWire

Category - Education

Android පවුලේ නවතම සාමාජිකයා – Android Oreo

එළිදැක්වීම

කාලයක් තිස්සේ ඇසුණු දෙයක් තමයි අලුතින් එන Android OS එක. ඔන්න සුවිශේෂී දවසක සුවිශේෂී වෙලාවක තමයි අලුත් OS එක officially release වුණේ. මෙය Android හි 8 වන සංස්කරණය ලෙස හදුන්වන්න පුළුවන්. ඒ තමයි අගෝස්තු මාසේ 21 වෙනිදා New York නුවරදී තමයි මේක release කරේ. සිදුවුණ සුවිශේෂී දෙය තමයි සුර්ය ග්‍රහණයක් සිදුවීම.

කලින් ලැබුණු නිල නොවන ආරංචි සනාථ කරමින් මේ අලුත් OS එක Oreo කියල තමයි නම් කරලා තිබ්බේ. නමුත් ප්‍රථම අදියරයේ Oreo release වුනේ Google එක සම්බන්ධ smartphonesවලට විතරයි. ඒ කියන්නේ Google Pixel හා Google Nexus කියන smartphones වලට විතරයි. එයත් manual installation එකක් තමයි ලබාදුන්නේ. මිට අමතරව Oreo එන්න තියෙන phones ගැන අන්තර්ජාලයේ කතා බහක් ඇතිවෙලා තිබෙනවා. ඒ අනුව Huawei Mate 9, OnePlus 3, 3T හා 5, Nokia 3,5 හා 6 සඳහාත් Asus Zenfone 3 හා 4, Samsung Galaxy S8, Note 8, S7 සඳහාත් Motorolla, LG, Acer, Lenovo, Sony හා HTC ඇතුළු මෑතක නිපදවූ smartphone සඳහාත් Oreo release වෙන බව තමයි සඳහන් වෙන්නෙ.

Android O මගින් ලැබෙන අලුත් හා සුවිශේෂ features ගැන හොයල බලමු.

Read More

සිනමාවේ පෙරලියක් ඇති කල Lord of the Rings හි සැඟවුණු කතාව…

බටහිර සිනමාව ගැන කතාකරන විට Lord of the Rings චිත්‍රපට  ගැන නම් නොදන්න කෙනෙක් නැති තරම්. එ් තරමට මෙම චිත්‍රපට මාලාව ලොකු කුඩා කවුරුත් අතර අතිශයින් ජනප්‍රියත්වයට පත් වුණා. එ් කොහොම වුණත් සිනමා නිර්මාණකරුවන් නම් අදටත් මේ නිර්මාණය අගය කොට සලකන්නේ එහි තිබූ කතාවස්තුවට හෝ සාමාන්‍ය ප්‍රේක්ෂකයන් අගය කරන චිත්‍රපට රසයට පමණක්ම නෙවෙයි. මෙම සිනමා නිර්මාණය අනාගත බටහිර සිනමාව ලියා තැබූ නිර්මාණයක් බවට පත් වුණා. චිත්‍රපටය සඳහා යොදාගත් එවකට පැවති නවීනතම තාක්ෂණය හා නව තාක්ෂණික සොයා ගැනීම් නිසා සිනමා ඉතිහාසයේ පවා හැරවුම් ලක්ෂයක් බවට පත්වුණා. ඉතිං අද අපි කියන්න යන්නේ ඔබ බොහෝ දෙනෙක් නොදන්නා මෙම උසස් තාක්ෂණික යොදා ගැනීම් පිළිබඳවයි.

Read More

වතුර යට සෙල්ෆි ගැහුවට කවදාවත් මේ දේවල් ගැන හිතුවද ?

කට්ටියත් එක්ක කොහේ හරි නාන්න ගියාම වතුර යට සෙල්ෆියක් ගැහුවේ නැත්තම් හරියට නෑවේ නෑ වගේ නේද? ඔව්, GoPro කැමරා ලෝකේ වටේම තොග පිටින් විකිණෙන්න ගත්තේ මේ සෙල්ලම හින්දම තමයි. මේ විදිහට වතුර යට සෙල්ෆි ගහලා social media වල upload කරන එක සෙල්ලමක් වුණා. ඇයි මේ වැඩේ මෙච්චර ජනප‍්‍රිය වුණේ? ඇත්තෙන්ම ගත්තොත් අපි මේ වතුර යට සෙල්ෆි ගහන්න මෙච්චර ආස එ් දර්ශන අපිට දකින්න අමාරු නිසයි. හරියටම කියනවා නම් දකින්න අමාරුයි නෙවෙයි දකින්න බැහැ. එ් ඇයි කියනවා නම් අපිට වතුර යටදි පැහැදිලිව රූප පේන්නේ නැහැ. බොහෝ දෙනෙක් එ්ක දන්නෙත් නැහැ. සමහර අය හිතං ඉන්නේ වතුර යටදී හොඳට පේනවා කියලයි. හැබැයි ඇත්ත කතාව ඊට වඩා වෙනස්. එහෙනම් අපි බලමු වතුර යට පෙනීම ගැන ඔබ කවදාවත් නොහිතපු එ් දේවල් මොනවද කියලා.

Read More

ඔබටත් පරිගණක ඉංජිනේරුවෙක් වීමට අවශ්‍යද?

හැම අධුනිකයෙකුටම තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි මම කොතනින්ද පටන්ගන්නේ කියල. කොහොමද Programmer කෙනෙක්, Software engineer කෙනෙක් වෙන්නෙ කියන එක. මේක අපි කොටස් පහකින් හොයල බලමු.

  • Programming field එකක් තෝර ගැනීම
  • Programming language එකක් තෝර ගැනීම
  • ඉගෙන ගැනීමේ මාධ්‍යයක් තෝර ගැනීම
  • Platform එකක් තෝර ගැනීම
  • IDE එකක් තෝර ගැනීම

මේ වචන ගැන දන්නෙ නැත්තම් කලබල වෙන්න එපා. ඉස්සරහට තේරුම් ගන්න පුළුවන් ඒවා ගැන.

Read More

Angular 2 ද ReactJS ද ?

මේ වෙනකොට Web Development කරන කෙනෙක් නම් Angular ගැන අහලා නැති වෙන්න බැහැ. පහුගිය කාලේ ඉහල ජනප්‍රියත්වයක් තිබුණු web framework එකක් නිසාත්, Google product එකක් නිසාත් මේ තරමට ප්‍රසිද්ධ වෙලා තියනවා Angular, ReactJS ගැන කලින් ලිව්ව article එක මෙතනින් බලන්න පුළුවන්.  Read More

මොකද්ද මේ Bitcoin කියන්නේ ?

අද වෙනකොට කාගේත් කතාබහට ලක්වෙන ඒ වගේම නිතර අහන්න ලැබෙන වචනයක් තමයි මේ Bitcoin කියන්නේ. සරලව පැහැදිලි කරනවා නම් Bitcoin කියන්නේ අන්තර්ජාලය තුළ භාවිතා කරන ඉලෙක්ට්‍රොනික මුදල් ඒකකයක්. එහෙමත් නැතිනම් cryptocurrency කියන වර්ගයට තමයි අයත් වෙන්නේ. Bitcoin නිර්මාණය වෙන්නේ 2009දී Satoshi Nakamoto ලෙස හඳුන්වාගත් පරිගණක ක්‍රමලේඛකයෙක් විසින්. මේ ලිපිය ලියන වෙලාවේදී Bitcoin එකක් ඇමෙරිකානු ඩොලර් 2361.28ක් වෙනවා. Bitcoin මේ තරමට ජනප්‍රිය වෙන්න ඒකත් එක හේතුවක්. Read More

අයියෝ.. ආවේ නැද්ද? – Google IO Extended 2017 Sri Lanka

Google සමාගම විසින් වාර්ෂිකව පවත්වන Google IO සමුළුවේ  keynote speech එක ගැන මිට පෙර ලිපියක් පළවුණා. ඊට සමගාමීව ලංකාවෙත් සමුළු දෙකක් පැවැත්වුණා. මේ event එක නම් කරල තිබුණේ  Google IO Extended 2017 කියල. මේ වගේ extended events ගොඩක් තියෙනවා ලෝකේ පුරා. එත් ලංකාවේ තියෙන event වැඩි සහභාගිත්වයක් තියෙනවා. මෙවර Dialog සහ GDG Sri Lanka එකතුවෙලා කරපු event එක ගැන තමයි මේ ලිපියෙන් කියන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ.

Read More

Google maps අලුත් කරන්න Deep Learning සහ Street View භාවිතය

Google maps කියන්නේ එදිනෙදා ජීවිතය smart වෙන්න යොදා ගන්න පුළුවන් Google විසින් නොමිලේ ලබාදෙන සේවාවක්. යන එන මග හොයාගන්න, traffic කොයිවගේද බලන්න වගේම අපිට වැදගත් වෙන ස්ථාන බලන්නත් Google maps යොදා ගන්න පුළුවන්. මේ වැඩිවෙන ඉල්ලුමත් එක්ක හොඳ සේවාවක් ලබාදෙන්න Google සමාගම විසින් විවිධ පර්යේෂණ වගේම අත්හදාබැලීම් කරනවා. Street View කියන සේවාව integrate කරල Google Maps update වෙනවා හැමදාම වගේ. Street View කාර් රථ මගින් බිලියන ගණන් ඡායාරුප රැස් කරනව. මේ images manually විශ්ලේෂණය කරන එක ප්‍රයෝගික වෙන්නේ නෑ. මේ සඳහා automated system එකක් හදන එක තමා Google’s Ground Truth කියන කණ්ඩායමට පැවරිලා තියෙන්නෙ.

Read More

Google Auto Draw – ඔබත් දැන් චිත්‍ර ශිල්පියෙක්

මොකද්ද මේ Google Auto Draw

අපිට චිත්‍රයක් අතින් ඇඳගන්න ගියොත් ගොඩක් වෙලාවට අපිට ඕන දේ ඇඳගන්න ටිකක් අමාරුයි. එහෙම පුළුවන් වෙන්නෙ හොඳ චිත්‍ර හැකියාවක් තිබ්බොත් තමයි. මේක නිසා හදිසියකට චිත්‍රයක් ඇඳගන්න යාළුවන්ට  කියන්න වෙනව. එහෙමත් නැත්තම් කියක් හරි වියදම් කරලා චිත්‍ර අඳින කෙනෙක්ට කියල අන්දවගන්න ඕන. මේ  ප්‍රයෝගික නැති අවස්ථා අපිට ඕනෑම තරම් වෙලා ඇති. මේ වගේ තනියම චිත්‍ර ඇඳගන්න බැරි අයට හොඳ tool එකක් Google සමාගමෙන් ලඟදි අන්තර්ජාලයට මුදාහැරියා. ඒ තමයි Google Auto Draw කියන්නෙ.

Auto Draw Logo

Read More

How maps are made!

Have you ever thought of how maps are made into a flat surface? Can you cut a ball and show me the surface of the ball as a plane? No, you can’t. Then, you may have to make some amendments to do so.

The surface of the sphere cannot be represented as a plane without any distortion. Carl Friedrich Gauss has mathematically proven this. So, long time ago mathematicians have implemented algorithms to achieve this. For that, they used a process called Projection.

Popular rectangular maps are created with cylinder core projections. That is by putting the globe into a cylinder and projecting each point of the globe to the cylinder surface.

You can project the globe also to other objects, and that will affect the way the map looks.

All these projection methods come with trade-offs such as distance, direction, and land area. Those different maps can be used for different kind of purposes.

Read More

Auto-Fill Forms භාවිතා කරන්නේ පරිස්සමින්

අද බොහෝ දෙනෙක් අන්තර්ජාල භාවිතයේදී තම පහසුව සඳහා මෙන්ම වෙලාව ඉතුරු කරගැනීම සඳහා භාවිතා කරන feature එකක් තමයි autofill කියන්නේ. ඔයා ගොඩක්  වෙලාවට අන්තර්ජාලයේ සැරිසරනවා නම්, නිතරම web forms fill කරන්න සිදු වෙනවා නම් මේ feature එක ඔයාට ගොඩක් ප්‍රයෝජනවත් වගේ පේන්න පුළුවන් වුනත් මේ තුළින් අපේ තොරතුරු වල ආරක්ෂාවට අපි නොහිතන ආකාරයේ බලපෑම් එල්ල වෙන්න පුළුවන්. ඒ පිළිබඳව පොඩි දැනුවත් කිරීමක් කරන්නයි මේ ලිපිය තුළින් අපි අද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ.

ගොඩක් web browsers වල මේ autofill feature එක ඇතුළත් වෙනවා. එහෙමත් නැතිනම් browser extension එකක් විදිහටත් අපිට autofill feature එක අපේ browser එකට එකතු කරගන්න පුළුවන්. සාමාන්‍යයෙන් form එකක් fill කරද්දී අපි නිතරම භාවිතා කරන තොරතුරු browser එකේ store කරලා තියාගෙන නැවත අපි ඒවා භාවිතා කරද්දී ඒ තොරතුරු automatically fill කරගන්න මේ තුළින් අපිට පුළුවන්. එකම තොරතුරු නැවත නැවතත් type කරනවාට වඩා මෙය ඉතාමත් පහසුයි වගේම ඔයාලගේ කාලයත් ඉතුරු වෙනවා.

අද  බොහෝ දෙනෙක් online shopping කරන්න පුරුදු වෙලා ඉන්නවා. ඒ වගේ අවස්ථාවලදී නම් මේ autofill feature එක අපිට ගොඩක් ප්‍රයෝජනවත්. මොකද කියනවා නම් එවැනි අවස්ථා වලදී අපිට අපේ සම්පුර්ණ නම ලිපිනය වගේම credit card එකේ තොරතුරු ත් ඇතුළත් කිරීමට අවශ්‍ය වෙන නිසා. නමුත් නවතම සමීක්ෂණයකින් සොයාගෙන තියෙනවා මේ විදිහට autofill feature එක භාවිත කිරීම තුළින් අපගේ රහස්‍ය තොරතුරු අනවශ්‍ය පුද්ගලයින් අතට, සරලවම කියනවා නම් hackers ලා අතට පත් වීමට වැඩි ඉඩ කඩක් තියෙනවා කියලා.

hackers ලා මේ අයුරින් අපේ තොරතුරු ග්‍රහණය කරගන්න භාවිතා කරන්නේ scam කියන ක්‍රමයයි. මෙහිදී fake form එකකට අදාළ පුද්ගලයා ලවා තොරතුරු ඇතුළත් කර ගනු ලබනවා. අපි form එකට ඇතුළත් කරන්නේ අපේ නම, email ලිපිනය වගේ සරල තොරතුරු පමණක් වෙන්න පුළුවන්. නමුත් hidden text boxes හරහා අපගේ දුරකථන අංකය  වගේම credit card number එක වගේ රහස්‍ය තොරතුරු ලබා ගන්නත් මේ හරහා හැකියාව පවතිනවා.  පහත විඩියෝවෙන් එය ක්‍රියාත්මක වෙන ආකාරය පැහැදිලි කරලා පෙන්වලා දීලා තියෙනවා.

ඒ වගේම ඔබගේ පරිගණකය වෙනත් කෙනෙක් අතට පත් වුනොත් ඔබට වැදගත් තොරතුරු මෙලෙස save කර තිබීමෙන් අනවශ්‍ය ගැටළු වලට මුහුණ පාන්න සිදු වෙන්නත් පුළුවන්. මෙලෙස රහස්‍ය තොරතුරු අනවශ්‍ය පුද්ගලයින් අතට පත්වීමේ බරපතල කම ඔබට දැන් පැහැදිලි ඇති. එවැනි අවස්ථාවන්ගෙන් ආරක්ෂා වීමට ගන්න පුළුවන් හොඳම ක්‍රියාමාර්ගය තමයි browser වල autofill feature එක disable කිරීම. පහසුව පමණක් සලකා බලා ඔබගේ තොරතුරු අවදානමේ හෙලනවාට වඩා තොරතුරු වල ආරක්ෂාව ගැන සැලකිලිමත් වීම වැදගත් කියලයි අපි හිතන්නේ.

ලාංකිකයෙකුගේ දායකත්වයෙන් නිර්මාණය වුණ ලෝහමය හයිඩ්‍රජන්

සුපිරි සන්නායක පිළිබද ඔබ දන්නවාද? යම්කිසි උෂ්ණත්වයක් තුලදී ප්‍රතිරෝධයක් රහිතව විද්‍යුතය සන්නයනය කරන අන්තර් මිශ්‍ර ලෝහයක්, මුලද්‍රව්‍යක් ,සංයෝගයක් සුපිරි සන්නායකයක් ලෙස හදුන්වන්න පුළුවන්.

කාමර උෂ්ණත්වයේ පවතින සුපිරි සන්නායක වල භාවිතයෙන් අපගේ එදිනෙදා ජීවිතය පහසු කරගන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් විදියට ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රය ගත්තොත් චුම්බක ක්ෂේත්‍ර භාවිතයෙන් අධිවේගී දුම්රිය සේවාවන් ඉතාමත් කාර්යක්ෂම කල හැකියි.එමෙන්ම වඩාත් කාර්යක්ෂම සහ ඵලදායී විද්‍යුත් වාහන නිපදවිය හැකියි. එමෙන්ම ශක්ති ජනනයේදී සහ ශක්තිය ගබඩාකිරීමේදී සුපිරි සන්නායක වලට විශේෂ කාර්යයක් කල හැකියි. සුපිරි සන්නයක වල ප්‍රතිරෝධයක් නොමැති වීම සහ සුපිරි සන්නායක දඟර වල වැඩිපුර ශක්තිය ගබඩා කිරීමේ හැකියාව නිසා අපට ගබඩා කල ශක්තිය වෙනත් අවශ්‍යය විටෙක භාවිතා කරන්න හැකියාවක් තිබෙනවා.

ඔබ මෙතෙක් අසා නොතිබුණු නමුත්  මෑත කාලීන සොයාගැනීම් වලින් බිහිවූ පරමාණුක ලෝහමය හයිඩ්‍රජන්(atomic metallic hydrogen) කාමර උෂ්ණත්වය යටතේදී සුපිරි සන්නායක් වන බවට විශ්වාස කරනවා. සියවසකට ආසන්න කාල වකවානුවක් න්‍යායක්ව පැවති මෙම අපූර්ව සොයාගැනීම හාවර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ තෝමස් ඩී.කැබොට් (Thomas D. Cabot), අයිසැක් සිල්වේරා (Isaac Silvera) සහ රංග ඩයස් (Ranga Dias) යන පිරිසගේ දීර්ඝ උත්සහයක ප්‍රතිපලයක්. හාවර්ඩ් විද්‍යාඥයන් පවසන අයුරින් ලෝහමය හයිඩ්‍රජන් ලොව දුර්වලම සංඝඨකයකි.

Source : https://www.newscientist.com/article/2119442-metallic-hydrogen-finally-made-in-lab-at-mind-boggling-pressure/

ඔවුන්ගේ පරීක්ෂණයේදී, ඉතාමත් කුඩා හයිඩ්‍රජන් නියැදියක් ගිගාපැස්කල් 495 ක පීඩන තත්වයකට පත්කරනු ලැබුවා. එම පීඩන තත්වය පෘතුවි අභ්‍යන්තරයේ පීඩන තත්වයටත් වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් වනවා. සිල්වේරා පවසන අන්දමට එම අධි පීඩන තත්වයේදී දැලිස් ලෙස පවතින ඝන අණුක හයිඩ්රජන් බිදී පරමාණුක හයිඩ්රජන් බවට පත්වෙනවා. එයයි ලෝහමය හයිඩ්රජන් යනුවෙන් හදුනාගත්තේ.

සිල්වේරා පවසන අයුරින් මෙය අධි පීඩන භෞතික විද්‍යාවේ ප්‍රතිපලයක්. දියමන්ති හා සමානවම ලෝහමය හයිඩ්‍රජන්ද පීඩන තත්වයෙන් ඉවත්කළ විට ලෝහමය තත්වයට පැමිණෙනවා. දශක 4 ක උත්සහයකින් පසු, සියවසකට ආසන්නව න්‍යායක්ව පැවතුනු ලෝහමය හයිඩ්රජන් මේ වනවිට සත්‍යක් බවට පත්වෙලා තියනවා. පරීක්ෂණය මෙහෙය වූ රංගගේ සහයෝගයෙන් අවසානයේ දිලිසෙන නියැදියක් ලැබුණු පසු ඔවුන් එය වැඩිදුර පරීක්ෂණ වලට භාජනය කොට එය ලෝහමය හයිඩ්රජන් බව තහවුරු කරගෙන තිබෙනවා.

විද්‍යාඥයින් වැඩි දුරටත් පහදා දෙමින් කියා සිටියේ ලෝහමය හයිඩ්රජන් වල නිර්මාණය ලොවට ඉතාමත් ඉහල කාර්යක්ෂමතාවයකින් යුත් නිපැයුම් බොහාමයක් කිරීමට මාර්ගය විවර කරන බවයි.

ලෝහමය හයිඩ්රජන් ඉන්ධනයක් ලෙසින් භාවිතා කොට රොකට් යානා අභ්‍යවකාශයේ වැඩි දුරක් යැවීමට හැකි බව ඔවුන් පවසා සිටිනවා. එය වැඩිදුර පහදාදෙමින් ඔවුන් පවසන්නේ ලෝහමය හයිඩ්රජන් නිපදවීමේදී විශාල ශක්තියක් ලබා දුන් අතර නැවතත් ලෝහමය හයිඩ්රජන් අණුක හයිඩ්රජන් බවට පත්වද්දී එම විශාල වූ ශක්තිය නිදහස් කරන නිසා එය රොකට් තාක්ෂණයේ පෙරලියක් කිරීමට සමත් වනු ඇති බවයි. ලොව භාවිතා කරන ඉන්ධන වල විශේෂ ලක්ෂණයක් ලෙස හදුනා ගන්නේ “විශේෂිත ආවේගය” (specific impulse) නම් ලක්ෂණයක්. දැනට භාවිතා වන ප්‍රබලම ඉන්ධන වල එම අගය තත්ත්පර 450 ක් පමණ වෙනවා. ලෝහමය හයිඩ්රජන් වල එම අගය 1700 ක් තරම් වන බවට විද්යාඥයින් විශ්වාස කරනවා.

තවත් කරුණු පහදා දෙමින් ඔවුන් පවසන්නේ විදුලි බල පද්ධතියේ භාවිතා වන වයර් (wire) සදහාද මෙම ලෝහමය හයිඩ්රජන් ඉතාමත් සුදුසු බවය.