TechWire

Category - Apps

TikTok යෙදුම පිළිබඳ ඔබ දැනගත යුතු කරුණු

TikTok යනු කුමක්ද?

TikTok යනු බොහෝ විට තත්පර 15 ක් හෝ ඊට අඩු කාලයක් වීඩියෝ රූගත කිරීමට, සංස්කරණය කිරීමට සහ පළ කිරීමට ඉඩ දෙන ජංගම යෙදුමකි. මෙය බොහෝ විට ජනප්‍රිය සංගීතය, නැටුම් සහ සජීවිකරණය ඇතුළත් විනෝදාත්මක වීඩියෝ වේ. Facebook, Instagram සහ Twitter මෙන් TikTok යනු සමාජ මාධ්‍යයකි. මෙහිදී ඔබට වෙනත් අයෙකුගේ වීඩියෝ නැරඹිය හැකිය. ඔබට ඔබේ ප්‍රියයන් අනුගමනය කළ හැකි අතර අදහස් දැක්විය හැකිය. ලොව පුරා, TikTok යෙදුම ජංගම උපාංග වලින් බිලියන 1.2 කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් බාගත කර ඇත. එය වඩාත්ම ජනප්‍රිය වන්නේ අවුරුදු 13 සිට 24 දක්වා පුද්ගලයන් අතරය. වයස අවුරුදු 13 ට අඩු පරිශීලකයින් සඳහා දෙමාපියන්ගේ අනුමැතිය අවශ්‍ය වන අතර වේදිකාවට සීමිත ප්‍රවේශයක් සපයයි.

TikTok

යෙදුම වැඩ කරන්නේ කෙසේද?

වෙනත් සමාජ මාධ්‍ය යෙදුම් මෙන්, යෙදුම භාවිතා කිරීම සඳහා ඔබ ගිණුමක් නිර්මාණය කළ යුතුය. ඒ සඳහා ඔබගේ දුරකථන අංකය හෝ විද්‍යුත් තැපැල් ලිපිනය ලබා දිය යුතුය. එමෙන්ම ඔබට Facebook වැනි සමාජ මාධ්‍ය ගිණුමක් භාවිතා කරද ලියාපදිංචි විය හැකිය. ඔබ ලියාපදිංචි වූ විට, ඕනෑම කෙනෙකුට ඔබගේ ගිණුම බැලීමට, ඔබ පළ කරන වීඩියෝ බැලීමට, පණිවිඩ යැවීමට හැකිය. අනෙක් යෙදුම් මෙන්ම, ඔබගේ සංවේදී තොරතුරු කොපමණ ප්‍රමාණයක් නිරාවරණය වේද යන්න සීමා කිරීම සඳහා රහස්‍යතා සැකසුම් සකස් කිරීම වඩාත් සුදුසුය.

යෙදුම හා සම්බන්ධ රහස්‍යතා කරුණු මොනවාද?

ඔබ මෙවැනි යෙදුම් භාවිතා කරන විට, ඔබගේ තොරතුරු අනෙකුත් පරිශීලකයන්ට ලබා ගත හැකිය. මෙහි ඇතුළත් විය හැකි දේවල අර්ධ ලැයිස්තුවක් මෙන්න.

• ඔබගේ සම්බන්ධතා සහ විද්‍යුත් තැපැල් ලිපිනයන්.

• ඔබගේ භූගෝලීය පිහිටීම දැක්විය හැකි ඔබගේ IP ලිපිනය.

• “ඔබේ මුහුණ වසා දැමීම” මෙම යෙදුමෙන් පිටත, ඔබගේ වෙනත් පින්තූර සමඟ සම්බන්ධ කළ හැකි ජෛවමිතික දත්ත මෙයින් ලබා දිය හැකිය.

TikTok ගිණුම වඩාත් පුද්ගලික කරන්නේ කෙසේද?

මෙය භාවිතා කරන යෞවනයන්ට ඔවුන් කොපමණ පුද්ගලික තොරතුරු අනෙකුත් පරිශීලකයන් සමග බෙදාගන්නේද යන්න සහ එම තොරතුරු නිරාවරණය වීමෙන් ඇති විය හැකි ප්‍රතිවිපාක තේරුම් ගත නොහැක. තරුණ පරිශීලකයින්ට ඔවුන්ගේ ගිණුම් වඩාත් පුද්ගලික කිරීමට සලකා බැලිය යුතු ක්‍රියාමාර්ග කිහිපයක් මෙන්න.

• ගිණුම “පුද්ගලික” ලෙස සකසන්න.

• “ඔබගේ ගිණුම අන් අයට යෝජනා කිරීම” අක්‍රිය කරන්න.

• ඔබගේ වීඩියෝ වලට අදහස් දැක්වීමට, ප්‍රතික්‍රියා කිරීමට හැකි අය පිළිබඳ සැකසුම් වෙනස් කරන්න.

• ඔබට ඍජු පණිවිඩ යැවිය හැක්කේ කාටද යන්න පිළිබඳ සැකසුම් වෙනස් කරන්න.

• ඔබගේ වීඩියෝ බාගත කළ හැක්කේ කාටද යන්න සහ ඔබ කැමති වීඩියෝ නැරඹිය හැකි සැකසුම් වෙනස් කරන්න.

TikTok App

TikTok යෙදුමට Apple iOS clipboard දත්ත වෙත පිවිසිය හැකිද?

Apple සමාගමේ සංවර්ධකයින් සිය මීළඟ මෙහෙයුම් පද්ධතිය වන iOS 14 පරීක්ෂා කරමින් මෑතකදී TikTok යෙදුමට එහි clipboard දත්ත වෙත පිවිසිය හැකි බව සොයා ගන්නා ලදී. iPhone භාවිතා කරන්නන් මුරපද වැනි සංවේදී තොරතුරු පිටපත් කිරීමට clipboard විශේෂාංගය භාවිතා කරයි. TikTok සමාගම පවසා ඇත්තේ එහි ප්‍රවේශය නොදැනුවත්ව හා යෙදුමේ ඇති වංචා විරෝධී අංගයකට සම්බන්ධ බවයි. ගැටළුව නිරාකරණය කිරීම සඳහා සිය යෙදුමේ යාවත්කාලීන කළ අනුවාදයක් ඉදිරිපත් කළ බව සමාගම පවසයි.

ඔබගේ iPhone එකේ TikTok යෙදුම තිබේ නම් කුමක් කළ යුතුද?

TikTok යෙදුමේ නවතම අනුවාදයට යාවත්කාලීන කිරීම හොඳ අදහසකි. Apple-MacBook භාවිතා කරන්නන් සඳහා මෙය විශේෂ වේ. මන්ද? MacBook, iOS, iPhone සහ iPad උපාංග අතර clipboard අන්තර්ගතයන් එකම Apple හැඳුනුම්පත ඇති උපාංග බෙදා ගනී. නවතම යාවත්කලීනයට පෙර, TikTok යෙදුමට ඔබගේ දුරකථනයේ පමණක් නොව, Mac හි ද clipboard අන්තර්ගතය කියවිය හැකි වේ. ප්‍රවෘත්ති, සංචාර සහ ක්‍රීඩා සම්බන්ධ සමහර යෙදුම් ඇතුළුව තවත් යෙදුම් 50 කට වඩා වැඩි ගණනක මෙම ක්‍රියාව සිදු කර ඇති බව පර්යේෂකයන් පවසයි.

වෙනත් TikTok රහස්‍යතා අවශ්‍යතා මොනවාද?

මෙම TikTok යෙදුම තොරතුරු වල රහස්‍යතාවය පිළිබද ගැටළු ගණනාවකට යටත් වී ඇත. එකක් නම්, TikTok සමාගම විසින් චීන රජය සමඟ එකතු කරන තොරතුරු බෙදා ගැනීමට හෝ බල කිරීමට ඉඩ තිබේද යන්නයි. TikTok සමාගම පවසන්නේ එය සිය දත්ත බෙදා නොගන්නා බවයි. කෙසේ වෙතත් මෑත මාසවලදී රාජ්‍ය ආයතන සහ සමාගම්, TikTok යෙදුම සම්බන්ධ රහස්‍යතා සහ ආරක්ෂක ගැටළු විසඳීමට පියවර ගෙන තිබේ. වයස අවුරුදු 13 ට අඩු ළමයින්ගෙන් මෙම යෙදුම නීති විරෝධී ලෙස පුද්ගලික තොරතුරු එක්රැස් කර ඇති බවට චෝදනා ලබා ඇත. පසුව 2019 පෙබරවාරි මාසයේදී TikTok සමාගම විසින් Federal වෙළඳ කොමිසමට වාර්තාගත ඩොලර් මිලියන 5.7 ක දඩ මුදලක් ගෙවීමට එකඟ විය. එක්සත් ජනපද රජය විසින් නිකුත් කරන ලද ස්මාර්ට්ෆෝන් වලින් TikTok යෙදුම ඉවත් කරන ලෙස ආරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුව එක්සත් ජනපද හමුදා නිලධාරීන්ට උපදෙස් ලබා දී ඇත.

පෞද්ගලිකත්වය සහ ආරක්ෂක පාලනයන් සහ භාවිතයන් පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම හේතුවෙන් Wells Fargo බැංකුව සතු උපාංගවලින් TikTok ඉවත් කරන ලෙස සේවකයින්ට උපදෙස් දී ඇත.

ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයෙන් TikTok ඉවත් කළ යුතුද?

ඔබගේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයෙන් මෙම යෙදුම ඉවත් කිරීම හෝ ඉවත් නොකිරීම පෞද්ගලික තීරණයක්ය. ඕනෑම යෙදුමක් මෙන්ම, රහස්‍යතා ප්‍රතිපත්ති කියවීම සහ ඔබගේ රහස්‍යතා සැකසුම් කළමනාකරණය කිරීම වැදගත් වේ.

TikTok App

ඔබ ඊමේල් වංචාවකට හසු වූ විට කුමක් කළ යුතුද?

ඊමේල් වංචාවකට හසු වීම ඕනෑම කෙනෙකුට සිදුවිය හැකි දෙයකි. තතුබෑම් වංචාවක් ලෙසද හැඳින්වෙන ඊමේල් වංචාවකට මුරපද, ක්‍රෙඩිට් කාඩ් අංක, ගිණුම් දත්ත, ලිපින සහ තවත් බොහෝ සංවේදී තොරතුරු සොරකම් කිරීම සඳහා ඊමේල් සහ වංචනික වෙබ් අඩවි භාවිතා කිරීම ඇතුළත් වේ. ඔබේ බැංකුවෙන් ලැබෙන පණිවිඩ හෝ වෙනත් විශ්වාසදායක ප්‍රභවයක් වැනි වංචනික ඊමේල් නීත්‍යානුකූල ලෙස පෙනෙන පරිදි සකසා අපරාධකරුවන් ඔබගේ පුද්ගලික තොරතුරු ඉල්ලා සිටින අතර, පසුව අනන්‍යතා සොරකම් සඳහා භාවිතා කරයි.


ඔබ ඊමේල් වංචාවකට ගොදුරු වූවා නම් ඔබ කළ යුත්තේ කුමක්ද?

මුරපද වෙනස් කරන්න

තතුබෑම් වංචාවකට ප්‍රතිචාර වශයෙන් ඔබ වැරදි සබැඳියක්(Link) කරා ගමන් කර හෝ පුද්ගලික තොරතුරු ලබා දී ඇත්නම්, ඔබගේ මුරපද වහාම වෙනස් කරන්න. මෙය ඊමේල්, බැංකු ගිණුම් සහ PIN අංක ඇතුළුව සියලුම ගිණුම් සඳහා සිදු කරන්න. අංක සහ සංකේත සහිත ශක්තිමත්, සංකීර්ණ, නව මුරපද සාදන්න. එවැනි මුරපද සයිබර් අපරාධකරුවන්ට බිඳ දැමීමට වඩා දුෂ්කර ය.

credentials

මූල්‍ය ආයතන වෙත දැනුම් දෙන්න

හැකි ඉක්මනින් මූල්‍ය ආයතන අමතා ඔබේ ගිණුම වංචාවකට ලක්විය හැකි බව ඔවුන්ට දන්වන්න. ගැටළුව විසඳන තුරු ඔබේ ගිණුමේ වංචා අනතුරු ඇඟවීමක් ක්‍රියාත්මක කරන්න.

ණය පත් සමාගම් අමතන්න

ණය පත් සමාගම් දැනුවත් කර තත්වය පැහැදිලි කරන්න. ඔබගේ ණය පත් තවමත් භාවිතා කර නොමැති නමුත් අනාගතයේදී අනවසර ලෙස ඔබෙන් මුදල් අය කර ගනී යැයි ඔබට හැඟේ නම්, ඔබගේ කාඩ්පත් අවලංගු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. සිදු වූ දේ ඔබේ බැංකුවට දැනුම් දීම මගින් ඔබේ ණය පත් තවදුරටත් ආරක්ෂා කර ගත හැකිය.

ඔබේ මෘදුකාංග යාවත්කාලීන කරන්න

ඔබේ මෘදුකාංග නවතම අනුවාදයට යාවත්කාලීන කරන්න. ඉන්පසුව වෛරස් හෝ වෙනත් අනිෂ්ට මෘදුකාංගයකින් (Malware) ඔබේ පරිගණක පද්ධතියට හානියක් වී ඇතැයි ඔබට සිතෙන්නේ නම් පුළුල් වෛරස් පරිලෝකනයක් ක්‍රියාත්මක කරන්න. මීට අමතරව, ඔබ සංකේතනය (Encryption) භාවිතා කළ යුතුය. ඔබ ෆයර්වෝලයක් සක්‍රීය කර ඇති බවට සහතික විය යුතු අතර බාහිර දෘඩ තැටියක පුද්ගලික තොරතුරු නිතිපතා ගබඩා කරන්න. හැකි සෑම විටම පොදු Wi-Fi ජාල භාවිතා කිරීමෙන් වළකින්න. ඔබ පොදු සම්බන්ධතාවයක් භාවිතා කළ යුතු නම්, අතථ්‍ය පුද්ගලික ජාලයක් (VPN) වැනි වඩාත්ම ආරක්ෂිත විකල්පය තෝරා ගන්න. එසේම, භාවිතයේ නොමැති විට ඔබේ පරිගණකය ක්‍රියා විරහිත කිරීමට වග බලා ගන්න. එය ක්‍රියා විරහිතව පවතින විට හැකර්වරුන්ට ප්‍රවේශ විය නොහැක.

update your software

ගිණුම් නිතිපතා පරීක්ෂා කරන්න

සැක සහිත ක්‍රියාවක් සිදු නොවන බවට වග බලා ගැනීම සඳහා ඔබේ බැංකු සහ ණය පත් ගිණුම් නිරන්තරයෙන් සමාලෝචනය කරන්න. ඔබ වංචාවෙන් 100%ක්‌ ඉවත් වූ බව සහතික වන තුරු ඔබේ ණය වාර්තාවේ වංචා පිළිබඳ අනතුරු ඇඟවීම නිරන්තරයෙන් පරික්ෂා කිරීමට වග බලා ගන්න.

සම්පත් වාර්තා කිරීම

“ජාතික වංචා තොරතුරු මධ්‍යස්ථානය” ඇතුළු ඊමේල් වංචාවක් වාර්තා කිරීම සඳහා බොහෝ සම්පත් තිබේ. මෙම සමාගම ෆෙඩරල් රජයට වංචනික ක්‍රියාකාරකම් වාර්තා කරන අතර වංචා සිදුවීම් පිළිබඳ සවිස්තර වාර්තා පවත්වාගෙන යයි. ආධාර සඳහා ඔබේ ප්‍රාන්තය තුළ ඔබට සම්බන්ධ විය හැකි සම්බන්ධතා පිළිබඳ විස්තරද ඔවුන් සපයයි.

වෙනත් ප්‍රයෝජනවත් සම්පත්

  • අන්තර්ජාල අපරාධ පැමිණිලි මධ්‍යස්ථානය: FBI සහ ජාතික වයිට් කරපටි අපරාධ මධ්‍යස්ථානය “අන්තර්ජාල අපරාධ පැමිණිලි මධ්‍යස්ථානය” නමින් වෙබ් අඩවියක් පවත්වාගෙන යයි. ඊමේල් වංචා වළක්වා ගැනීම සහ ඔබ එවැනි දෙයකට ගොදුරු වුවහොත් කුමක් කළ යුතුද යන්න පිළිබඳ බොහෝ ඉඟි සහ වෙනත් ප්‍රයෝජනවත් තොරතුරු එහි අඩංගු වේ. ඔබගේ අනන්‍යතාවය සොරකම් කළ හෝ උත්සාහයක් ගත් තෙවන පාර්ශවයකට එරෙහිව හිමිකම් පෑමක් සඳහා එය සබැඳියක් ද ඉදිරිපත් කරයි. 
  • එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව: එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව ඔබට විද්‍යුත් තැපැල් වංචා පැමිණිලි කිරීමට ඉඩ දෙන වෙබ් අඩවි පවත්වාගෙන යයි. වෙබ් අඩවියේ ප්‍රයෝජනවත් ඉඟි සහ උපදෙස් ද තිබේ. 
  • ජාතික පාරිභෝගික ලීගය: මෙම වෙබ් අඩවියට පැමිණිල්ලක් ගොනු කිරීමට ඔබට හැකි අතර වංචා වළක්වා ගන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ තොරතුරු සපයයි. 
  • වඩා හොඳ ව්‍යාපාරික කාර්යාංශය: ඔබට සිදු වූ දේ පිළිබඳව අන් අය දැනුවත් කිරීමට මේ මඟින් හැකි වන අතර එමඟින් ඔවුන් එකම වංචාවන්ට හසු නොවනු ඇත.
scam

වංචා සම්බන්ධ ගැටළු නිරාකරණය වන තෙක් ඔබ ක්‍රියාශීලීව සිටින්න, අනාගතයේ දී සොයා බැලිය යුතු දේ දැන ගන්න. තතුබෑම් සහ වෙනත් අන්තර්ජාල වංචාවන් පිළිබඳව ඔබ වැඩි වැඩියෙන් දැනුවත් වන තරමට එවැනි ගැටළු ඇතිවීමට ඇති ඉඩකඩ අඩුය.

මෘදුකාංග සංවර්ධනයේ වැදගත්කම

Blue high-tech tone of cityscape connected line with wifi sign, technology concept, internet of things conceptual

අපගේ සමාජය වඩා හොඳ ජීවන තත්වයක් කරා ගමන් කරන විට, බොහෝ කර්මාන්ත යල් පැන යාමට පටන් ගෙන තිබේ. ස්වයං රියපැදවීමේ කාර් සහ පූර්ණ ස්වයංක්‍රීයකරණයෙන් යුත් ලෝකයක, අපි පෞරාණික යන්ත්‍ර සහ දෘඩාංග සංවර්ධනය හා නඩත්තු කිරීම කෙරෙහි අඩු අවධානයක් යොමු කරයි. අපි දත්ත කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කරන අතර ඒවා ක්‍රියාත්මක කරන මෘදුකාංග සැලසුම් කරයි. නව ලෝකය බොහෝ දේ ක්‍රියාත්මක වන්නේ මෘදුකාංග මත වන අතර, ව්‍යාපාරයේ සිට නිෂ්පාදන දක්වා සහ සෞඛ්‍ය සේවා දක්වා සෑම කර්මාන්තයකම පාහේ මෘදුකාංග භාවිතා කරයි.

ඇත්ත වශයෙන්ම, Covid-19 වසංගතය පවතින මේ සමයේදී, මෘදුකාංග සංවර්ධනය යනු නිරුපද්‍රිතව නොනැසී පවතින එක් කර්මාන්තයක් බව පෙනේ. මෘදුකාංග සංවර්ධනය අපේ ලෝකය තුළ ඇති කර ඇති බලපෑම අපට පෙනේ. නමුත් මෘදුකාංග සංවර්ධනය වැදගත් වන්නේ මන්දැයි අපට සැබවින්ම වැටහෙනවාද?

මෘදුකාංග සංවර්ධනය යනු කුමක්ද?

Software Development

සරලව කිවහොත්, මෘදුකාංග සංවර්ධනය යනු නිපුණ ක්‍රමලේඛකයින් විසින් පරිගණක ක්‍රමලේඛිත මෘදුකාංග නිර්මාණය කිරීම හා නඩත්තු කිරීම ය. සාමාන්‍යයෙන් අතින් සිදුකරන විට වැඩි කාලයක් ගතවන විවිධ අරමුණු හෝ ක්‍රියාවලීන් සාක්ෂාත් කර ගැනීමට මෙම වැඩසටහන් භාවිතා කරයි. මෙම මෙවලම්, සමහර රැකියා වලට අදාල කාර්යයන් ස්වයංක්‍රීය කිරීමෙන් ඵලදායිතාව වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වන අතර එමඟින් වෙනත් කාර්යයන් සඳහා කාලය විවෘත වේ. මෘදුකාංග සංවර්ධනය සඳහා පරිගණක වැඩසටහන්කරණය පිළිබඳ විශේෂ දැනුමක් අවශ්‍ය වන අතර එය සිදු කරනු ලබන්නේ මෘදුකාංග ක්‍රමලේඛකයෙකු හෝ මෘදුකාංග ඉංජිනේරුවෙකු විසිනි.

මෘදුකාංග වර්ග දෙකක් තිබේ. ඒවා නම් යෙදුම් මෘදුකාංග සහ පද්ධති මෘදුකාංග යි. යෙදුම් මෘදුකාංග (පොදු අරමුණු මෘදුකාංග) බාගත කළ ස්ථානය නොසලකා එකම ආකාරයකින් භාවිතා කරයි. Firefox සහ Chrome මේ සඳහා උදාහරණ වේ. පද්ධති මෘදුකාංග යනු සාමාන්‍යයෙන් එක් පුද්ගලයෙකුට හෝ සමාගමකට ආවේණික වූ විශේෂිත කාර්යයක් සඳහා සාදන ලද මෘදුකාංගවන අතර එය සාමාන්‍යයෙන් වෙනත් තැනක භාවිතා කළ නොහැක. MacOS, Linux සහ Microsoft windows මේ සඳහා උදාහරණවේ.

මෘදුකාංග සංවර්ධනය කිරිමේ වගකීම

Software Development

Covid -19 වසංගතය නිසා මහා පරිමාණ වශයෙන් කර්මාන්ත වසා දැමීම් ලොව පුරා සිදුවෙමින් පවතිනවා . වර්තමානයේ Amazon Prime, Grubhub, Zoom, Google Drive වැනි ජංගම යෙදුම් සහ වෙනත් මෘදුකාංග බොහෝ මිනිසුන්ගේ ජීවනාලිය ලෙස ක්‍රියා කරයි. අතීතයේ මහා පරිමාණ වසා දැමීම් වලට භාජනය වූ පෙර පරම්පරාවලට වඩා හොඳින් ක්‍රියා කිරීමට මෙම යෙදුම් නව පරම්පරාවට ඉඩ ලබා දී ඇත.

වර්ධනය වන පාරිභෝගික ප්‍රජාවට වඩා හොඳ සේවාවක් ලබා දීම සඳහා මෙම සේවාවන් යාවත්කාලීන කිරීම, වැඩිදියුණු කිරීම සහ පුළුල් කිරීම අවශ්‍ය වේ. මෘදුකාංග සංවර්ධනය දුරස්ථව කළ හැකි අතර වසංගත කාලයේදී සාපේක්ෂව අඛණ්ඩව සේවාවන් සැපයීමට ඉඩ සලසයි. තව දුරටත් මෘදුකාංග සංවර්ධනය කිරීමත් සමඟ අනාගත වසංගත හෝ ඒ හා සමාන සිදුවීම් වලදී අපට වඩා හොඳ සේවාවක් ලබා දීමට හැකි වෙයි.

මෘදුකාංග සංවර්ධනයේ අවශ්‍යතාවය

අප දැනට පවත්නා Covid-19 වසංගත තත්ත්වයෙන් සාමාන්‍ය තත්වයට මාරු වනවිට , මෘදුකාංග සංවර්ධනයේ අවශ්‍යතාවය ද ඉහළ යනු ඇත. ඇත්ත වශයෙන්ම, San Francisco හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වාර්තාවකින් පෙන්නුම් කර ඇත්තේ වසරක් වැනි කෙටිකාලයක් තුළ සමස්ත යෙදුම් ස්ථාපනය සහ භාවිතයන් සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි වී ඇති බවයි. විශේෂයෙන්, Grub-Hub වැනි ආහාර බෙදා හැරීමේ යෙදුම් 2019 වර්ෂයට සාපේක්ෂව 71% කින් භාවිතය ඉහළ ගොස් තිබේ. නව ස්ථාපනයන් ද 102% කින් ඉහළ ගොස් ඇති අතර, මෙම යෙදුම්වල වෙළඳපල ක්‍රමයෙන් ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතින බව පෙන්නුම් කරයි.යෙදුම්වල මෙම අධික භාවිතය ආහාර සහ බෙදාහැරීම් වලට පමණක් සීමා නොවී විනෝදාස්වාදය සපයන යෙදුම් වලටද අදාල වේ.

Software Development

ඇත්ත වශයෙන්ම, බොහෝ දෙනෙකුට නිවසේ රැඳී සිටීමට බල කෙරී ඇති හෙයින්, සමාගම් වලට තම සේවකයින් දුරස්ථව වැඩ කිරීමට උදව් කරන යෙදුම් භාවිතය ද වැඩි වී තිබේ. මෙම මෘදුකාංග, ව්‍යාපාර සඳහා ජීවනාලියක් ලෙස ක්‍රියා කරන අතර ආහාර බෙදා හැරීම සහ විනෝදාස්වාද යෙදුම් සාමාන්‍ය ජනයාගේ ජීවනාලිය ලෙස ක්‍රියා කරයි.

ජංගම දුරකථන යෙදුම් හා ස්වයංක්‍රීයකරණය ඇතුළු නව යුගයකට අප ක්‍රමයෙන් සංක්‍රමණය වන විට, අප මෘදුකාංග මත යැපීම අඛණ්ඩව වර්ධනය වනු ඇත. අපගේ ජීවිත කැපී පෙනෙන ලෙස යහපත් කිරීමට යෙදුම්වලට හැකියාවක් ඇති බැවින් මෙය අනිවාර්යයෙන්ම ඍණාත්මක දෙයක් නොවේ. එවැනි තාක්‍ෂණික දැනුමක් ඇති ලෝකයක දියුණුවට පත්වීම සඳහා ව්‍යාපාර විසින් මෘදුකාංග සංවර්ධනය සඳහාද විශාල වශයෙන් මුදල් ආයෝජනය කරනු ඇත.

Google සහ Apple සමාගම් මගින් මහජන නිරාවරණ දැනුම් දීමේ නව API එකක්

API එකක් යනු කුමක්ද?

Mobile Application Preview

API හෙවත් Application Programming Interface එකක්‌ ලෙස හඳුන්වන්නේ වෙනත් යෙදුම්, සේවා හෝ මෙහෙයුම් පද්ධතිවල දත්ත සහ විශේෂාංග වෙත ප්‍රවේශ වන යෙදුම් නිර්මාණය කිරීමට ඉඩ සලසන කාර්යයන් සහ ක්‍රියා පටිපාටි සමූහයකි.

මෙමගින් සිදු කරන කාර්යය

Google සහ Apple සමාගම් විසින් මහජන නිරාවරණ දැනුම් දීමේ API එකක් නිකුත් කරන ලදී. එමගින්COVID-19 (coronavirus) වසංගතයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා සෞඛ්‍ය බලධාරීන්ට තමන්ගේම සම්බන්ධතා සොයා ගැනීමේ යෙදුම් (Mobile Application) සංවර්ධනය කිරීමට උපකාර කරයි. දැනටමත් බොහෝ ප්‍රාන්ත සහ මහාද්වීප පහක රටවල් 22 ක් ඔවුන්ගේම යෙදුම් සඳහා API වෙත ප්‍රවේශය ඉල්ලා ඇත. නමුත් ඔවුන්ගේ අදහස වන්නේ වඩාත් මධ්‍යගත පද්ධතියක් ඇති වන පරිදි සම්බන්ධතා ලුහුබැඳීමේ යෙදුම් සීමා කිරීමට අවශ්‍යය බවයි.

මේ වන විට Google සහ Apple සමාගම් විසින් ඔවුන්ගේ “නිරාවරණ දැනුම්දීම් පද්ධතිය” හි පළමු අනුවාදය හෙළිදරව් කරන ලද අතර එය මහජන සෞඛ්‍ය සම්පත් කෙරෙහි දැඩි අවධානයක් යොමු කරන අත්පොත සම්බන්ධතා ලුහුබැඳීමේ ක්‍රියා පටිපාටිය වැඩි දියුණු කරමින් bluetooth භාවිතා කරන ඩිජිටල් සම්බන්ධතා ලුහුබැඳීමේ යෙදුමක්ය. ස්පර්ශ ලුහුබැඳීම යනු COVID-19 සඳහා ධනාත්මක බව පරීක්‍ෂා කල පුද්ගලයෙකු සමඟ පුද්ගලයෙකු ගමන් කර ඇත්දැයි සොයා බැලීමේ ක්‍රමයකි. Google සහ Apple සමාගම් තමන්ගේම යෙදුමක් නිකුත් නොකරන අතර ඔවුන්ගේ API මඟින් සක්‍රීය කරන යෙදුම් වලට යම් පුද්ගලයෙක් COVID-19 සඳහා ධනාත්මක බව පරීක්‍ෂා කල පුද්ගලයෙකු සමඟ නිරාවරණය වී ඇත්දැයි දැනුම් දීම් කළ හැකිය.

“නිරාවරණ දැනුම්දීම් වල වේගවත් දැනුම් දීමේ නිශ්චිත ඉලක්කයක් ඇති අතර, එය රෝග ලක්ෂණයක් ලෙස පැතිරයා හැකි වෛරසයක් සමඟ රෝගය පැතිරීම මන්දගාමී කිරීම සඳහා විශේෂයෙන් වැදගත් වේ” යැයි Google සහ Apple සමාගම් පෙන්වා දෙයි. නමුත් එය සිදු කිරීම සඳහා පවතින අවුල් සහගත වෙබ් අඩවි වලට වඩා සංවර්ධනය වෙමින් පවතින සම්බන්ධතා ලුහුබැඳීමේ යෙදුම් මත විශ්වාසය තැබීමට ලෝකය එකඟතාවයකට පැමිණිය යුතුය අතර නව API ඒ සඳහා නව පියවරකි.

මහජන නිරාවරණ දැනුම් දීමේ ක්‍රියාවලිය

ඔබගේ දුරකථනය වෙනත් bluetooth උපාංගයක් සමඟ සම්බන්ධ වී තිබේද නැද්ද යන්න පිළිබඳ වාර්තාවක් තබාගන්නා Bluetooth “චිප්ස්” භාවිතා කිරීමෙන් මෙම ආකාරයේ යෙදුම් ක්‍රියාත්මක වේ. යම් පුද්ගලයෙකු COVID-19 සඳහා ධනාත්මක බව පරීක්‍ෂා කර ඇති බව වාර්තා කරන්නේ නම්, ඒ හා බැඳුණු චිපය, අන් අයට වෛරසය ශරීර ගත අයෙක් සමඟ ගමන් කර ඇති බව දැන ගැනීමට සලස්වයි. මහජන සෞඛ්‍ය බලධාරීන් සහ රජයන් එම උත්සාහය සඳහා ඔවුන්ගේ උදව් ඉල්ලා ඇත්තේ Google සහ Apple සමාගම් බොහෝ ස්මාර්ට්ෆෝන් මෙහෙයුම් පද්ධති පාලනය කරන නිසා විය හැකිය. Google සහ Apple සමාගම් කියා සිටින්නේ මෙම හවුල්කාරිත්වය නොමැතිව iPhone සහ android උපාංග එකිනෙකා හඳුනා ගැනීමට අපහසු විය හැකි බවයි.

සමාගම් පවසන්නේ බොහෝ අවස්ථාවන්හිදී ඛණ්ඩනය වීම වළක්වා ගැනීම සඳහා API ලබා ගත හැක්කේ එක රටකට එක් යෙදුමකට පමණක් වන නමුත් සමහර වෙනස් කිරීම් සිදු කරනු ඇති බවත්ය. මෙම යෙදුම මගින් COVID-19 පැතිරීම අර්ථවත් ලෙස මැඩපැවැත්වීම සඳහා, ඉහළ මට්ටමේ පරිශීලක නිපදවා ගැනීම ඉතා වැදගත්වන අතර එමඟින් වෛරසය ඇති පුද්ගලයින්ට ඉක්මනින් වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීමට හෝ අවම වශයෙන් ස්වයං නිරෝධායනයක් ලබා ගත හැකිය. මහජන සෞඛ්‍ය නිලධාරීන්, යෙදුම් සංවර්ධකයින් සහ වසංගත රෝග විද්‍යාඥයින් සමඟ සාකච්ඡා 24 කට පසුව, සමාගම් විසින් පද්ධතිය කෙරෙහි විශ්වාසය තැබීමට ජනතාව දිරිමත්කිරීම සඳහා අතිරේක රහස්‍යතා ප්‍රොටෝකෝල ගොඩනගා ඇත.

පරිශීලකයන් හට මෙය භාවිතා කිරීමට බිය විය යුතුද?

පරිශීලකයෙකු Google සහ Apple හි පාදක API භාවිතා කරන යෙදුමක් බාගත කළ පසු, පුද්ගලයා නිරාවරණ දැනුම්දීම් සක්‍රිය කිරීමට පැහැදිලිවම තෝරා ගත යුතු අතර ඕනෑම අවස්ථාවක විශේෂාංගය අක්‍රිය කළ හැකිය. COVID-19 සඳහා ධනාත්මක බව පරීක්‍ෂා කළ බව පරිශීලකයෙකු වාර්තා කළත්, API විසින් GPS සේවාවන් තහනම් කරයි. එම නිසා ලුහුබැඳීම සිදුවන්නේ ස්ථානයට සම්බන්ධ නොවන bluetooth සංඥා හරහා පමණි.

එසේ වුවද, පරිශීලකයින් ධනාත්මක බව පරීක්‍ෂා කර ඇත්දැයි වාර්තා කිරීමට විකල්පයක් ඇත. එය ඔවුන්ගේ අභිමතය පරිදි සිදු වේ. සමහර විට වඩාත්ම වැදගත් දෙය නම්, bluetooth ලුහුබැඳීම හා සම්බන්ධ සියලුම පාර-දත්ත සංකේතනය කර ඇති බැවින් කිසියම් පුද්ගලයෙකුට ඕනෑම තොරතුරක් ලබා ගැනීමට අපහසු වීමයි. 

මීට අමතරව, Google සහ Apple පරිශීලක අනන්‍යතාවයට සම්බන්ධ තොරතුරු රැස් නොකරනු ඇත. නිරාවරණ දැනුම්දීම් භාවිතා කළ හැක්කේ මහජන සෞඛ්‍ය බලධාරීන්ට පමණක් වන අතර සමාගම් විසින් මෙම යෙදුම් වලින් කිසිවක් මුදල් උපයන්නේ නැත. නිරාවරණ දැනුම් දීමේ අවශ්‍යතාවය අඩු වීමට පටන් ගන්නා විට, COVID-19 හි වාර්තා වී ඇති අඩු සිද්ධීන් සමඟ සැසඳීමේදී, Google සහ Apple කලාපීය පදනමින් මෙම අංගය අක්‍රීය කරනු ඇත. ප්‍රතිපෝෂණ ලැබෙන විට සමාගම් API යාවත්කාලීන කරනු ඇත. .

Microsoft Project xCloud

Microsoft  සමාගමේ නිර්මාණයක් ගැන තමා අද ලිපියෙන් කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ.ඒ තමා මේ අවුරුද්දේදී නිකුත් වීමට නියමිත ඔවුන්ගේ ක්‍රීඩා ප්‍රවාහ සේවාව වන xCloud සේවාව පිළිබදව.Microsoft  විසින් ලබන වසරේදී Xbox Game Pass සමඟ  xCloud ඒකාබද්ධ කිරීමට සැලසුම් කර ඇති බවට තොරතුරු මේ වනවිට අන්තර්ජාලයේ සදහන් වෙනවා. එමගින් ක්‍රීඩකයන්ට සෘජුවම cloud තාක්ෂණය හරහා ක්‍රීඩා කිරීමට ඉඩ ප්‍රස්තාව සලසා දෙනු ලබනවා. එමගින් වඩාත් සුපැහැදිලි ආකාරයෙන් ක්‍රීඩා කිරීමට අවස්ථාව ලබා දෙනවා. ලබන වසර වනවිට පැමිණෙන windows 10 පරිගණක සදහාද මෙම සේවාව ලබාදීම සදහා අවශ්‍ය ආකාරයෙන් කටයුතු සිදුකරන බව ඔවුන් තවදුරටත් ප්‍රකාශ කර තිබෙනවා.

මේ වනවිට android  දුරකථන හා ටැබ්ලට් පරිඝණක සදහා මෙම සේවාව ලබා ගැනීමේ හැකියාවක් පවතිනවා.මෙම ලිපිය ලියන අවස්ථාව වනවිට ඔබට මෙම project xCloudහි පෙරදසුන් ලබාගැනීමේ හැකියාව ලබා දී තිබෙනවා. මෙම ලින්ක් එක හරහා ඔබට ඔවුන්ගේ වෙබ් අඩවියට පිවිස ඒ සදහා ලියාපදිංචි වීම සිදු කල හැකියි. කෙසේ නමුත් iOS දුරකථනසදහා මෙම සේවාව තවමත් ලබාගත නොහැකියි.

xCloud භාවිතා කරන ආකාරය

මෙම සේවාව සමගින් එක්වීමට ඔබට පහත සදහන් මූලික අවශ්‍යතාවයන් සපුරා ගැනීමට සිදුවනවා.

  1. මෙහෙයුම් පද්ධතිය Android 6.0+ සහ Bluetooth version 4.0+ සහිත දුරකථනයක්.
  2. Bluetooth සමඟ අනුකූල Xbox රැහැන් රහිත පාලකයක්.
  3. 5GHz Wi-Fi හෝ ජංගම දත්ත සම්බන්ධතාවය බාගත කිරීමේ වේගය 10Mbps සහිතව.
  4. Xbox Game Streaming යෙදුම. (preview)

මෙම දේවල් සපුරා ගැනීමෙන් පසු ඔබට සිදුවනවා මේ සදහා ලියාපදිංචි වීමට, ඒ සදහා Microsoft ගිනුමක් ඔබ සතු විය යුතුයි. එලෙස ලියාපදිංචි වීමෙන් අනතුරුව ඔවුන් ඊලග පියවරයන්ට අදාල විස්තර සහිත විද්‍යුත් තැපෑලක් ඔබ වෙත යොමු කරනු ලබනවා. ඉන් අනතුරුව ඔබට කිරීමට තියෙන්නේ ඔබගේ දුරකථනය Xbox පාලකය සමග සම්බන්ධ කොට ක්‍රීඩා කිරීම පමණයි. ඉහත සදහන් කර ඇති ලින්ක් එක මගින් තවදුරටත් ඔබට විස්තර ලබාගැනීමක් අවශ්‍යනම් එය සිදුකරගත හැකියි.

මේ වන විට පෙරදසුන් සදහා 50කට අධික ක්‍රීඩා ප්‍රමාණයක් ඔවුන් ලබාදී තිබෙනවා. ලබන අවුරුද්දේ සිට මෙම දුරකථන සදහා ලබාදුන් සේවාව පරිගණක සදහාද ඔවුන් ලබාදෙනු ඇති. නමුත් මේ වනවිට අප රටටනම් මෙම සේවාව ඔවුන් ලබාදීලා නැහැ. Canada, India, Japan සහ දකුණුදිග යුරෝපියානු රටවල් සදහා පෙරදසුන් ලබාදෙන බවට තමා තොරතුරු සදහන් වෙන්නේ.

මොවුන්ට දැනට පවතින විශාලතම අභියෝගය වන්නේ ඊලග සතිය තුල නිකුත් වීමට නියමිත Googleහි Stadia නමින් හැදින්වෙන මෙයට සමානකම් දක්වන සේවාවයි. නමුත් ක්‍රීඩකයින්ට තමන්ට කැමති සේවාවක් සදහා යොමුවිය හැකියි.

Google Play Store වෙත ඍජු ගෙවීම් සිදු කළ හැකි Airtel Airpay

Airtel Airpay

මෑතකදී ඊ ක්‍රීඩා (E-Sports) නිල ක්‍රීඩාවක් බවට පත් කල පළමු  දකුණු ආසියාතික රට බවට ශ්‍රී ලංකාව පත් වූ අතර ශ්‍රී ලංකාව මිලියන 32 ක ජංගම දුරකථන ග්‍රාහකයින් පිරිසක් සමග ඩිජිටල් සමාජයක් කරා වේගයෙන් පිය නගිමින් සිටී.

ජංගම දුරකථන යෙදුම් නැතහොත් අප කවුරුත් දන්නා Apps වර්ථමානයේ විශාල ව්‍යාපාරයක් වන අතර එය වීඩියෝ ක්‍රීඩා, ගෘහස්ථ ව්‍යාපාර, විනෝදාස්වාදය ලබා දෙන අංශයන් ඉහළ නැංවීමට විශාල දායකත්වයක් ලබා දී තිබේ. කෙසේ වෙතත් බොහෝ දෙනා විවිධ හේතූ මත සීමිත පහසුකම් ඇති සාම්ප්‍රදායික මුදල් ගෙවීමේ ක්‍රමවේදයන් වන බැංකු තැන්පතු, භාණ්ඩ භාර ගැනීමේදී මුදල් ගෙවීම් (Cash on Delivery) වැනි ක්‍රමවේදයන් වලට යොමු වී සිටී. එම නිසා පහසුකම් වැඩි ඩිජිටල් ආකාරයෙන් මුදල් ගෙවීමේ ක්‍රමයන් යොදා ගැනීමේ අඩුවක් පවතී. මෙවන් පසුබිමක් තුල Apps යොදාගෙන ගනුදෙනු කිරීමට පාරිභෝගිකයන් සුදානම්ද යන වග පිළිබද කිසියම් දෙගිඩියාවක් පැන නැගේ.

නමුත් Airtel Airpay ඍජු බිල්පත් ගෙවීමේ සේවය (Direct Carrier Billing) හදුන්වා දීමත්  සමග ශ්‍රී ලාංකීය තරුණ ප්‍රජාව ඒ වෙත යොමු වෙමින් අන්තර්ජාලය හරහා ගනුදෙනු කිරීමට උනන්දුවක් දක්වයි.  මන්ද ඔවුන්ට ඩිජිටල් ආකාරයෙන් මුදල් ගෙවීම සදහා අවශ්‍යව තිබූ විශ්වාසනීයත්වය සහතික කල පහසු ප්‍රවේශයක් Airtel Airpay සේවාව මගින් ලබා දී තිබීමයි. 

මෙහි ජනප්‍රියතාව කෙතෙක්ද යත්‌ මෙම සේවාව හඳුන්වා දුන්‌ 2017 වසරේ සිට ශ්‍රී ලාංකික තරුණ ප්‍රජාව Airtel Airpay මගින්‌ Google Play Store හරහා කරන ලද ගනුදෙනු ප්‍රමාණය වාර්ථා ගත ලෙස 10 ගුණයකින්‌ මේ  වන විට වැඩිවී තිබේ.

Airtel Airpay සහ සෘජු බිල්පත්‌ ගෙවීම්‌ (Direct Carrier Billing) ක්‍රමචේදය යනු කුමක්ද?

වර්ෂ 2017 දී දියත්‌ කරන ලද Airtel Airpay යනු ශ්‍රී ලංකා වෙළඳපොළට පැමිණි පළමු සෘජු බිල්‌ ගෙවීමේ සේවාව වේ. මෙය  අන්තර්ජාල ගෙවීම්‌ ක්‍රමවේදයක්‌ වන අතර මින්‌ පරිශීලකයින්ට තම දුරකථන බිලට එකතු වන ලෙස හෝ පෙර ගෙවුම්‌ ශේෂයන්‌ භාවිත කරමින්‌ Google Play Store හරහා තම මිළදී ගැනීම්‌ සිදු කිරීමේ හැකියාව ලැබේ.

එසේම අතපසු වී සිදුවන මිලදී ගැනීම්‌ වැළක්වීම සඳහා මුදල්‌ ආපසු ලබාගැනීමේ ක්‍රමවේදයක්‌  Airtel Airpay සතුව ඇත. එහිදී යම්‌ භාණ්ඩයක්‌ හෝ සේවාවක්‌ මිළදී ගත්‌ වහාම ඇප්‌ එක තුළ මුදල්‌ ආපසු ගැනීමේ නැතිනම්‌ ගනුදෙනුව ආපසු හැරවීමේ සලකුණ දිස්වන අතර එය පැය දෙකක්‌ පුරාවට සක්‍රීයව පවතී. එසේම පරිශීලකයින්ට ඔවුන්ගේ Google Play ගිණුමේ ඇති ඇණවුම්‌ ඉතිහාසය හරහා Airtel Airpay මිලදී ගැනීම්‌ පිළිබඳ සම්පූර්ණ විස්තරයක්‌ ද තබා ගැනීමේ හැකියාව පවතී.

Airtel Airpay කෙතරම්‌ සුරක්ෂිතද?

Airtel Airpay සමග ගනුදෙනු සිදු කිරීමේදී එහි  ආරක්ෂිත ස්ථර කිහිපයක්‌ ඇති නිසා ඔබගේ මුදල්‌ වංචා කිරීම්‌ සම්බන්ධයෙන්‌ ඔබ බියක්‌ ඇති කරගත යුතු නොවේ. ඕනෑම මිලදී ගැනීමකට පෙර පරිශීලකයා විසින්‌ තම Google ගිණුමේ මුරපදය(password) ඇතුළත්‌ කර අනන්‍යතාව තහවුරු කරගත යුතු වෙයි. Airtel Airpay සෘජුවම ඔබගේ දුරකථන ගිණුම හා සම්බන්ධව පවතින අතර ඍජු  බිල්පත් ගෙවීමේ සේවාව මගින් ඔබගේ කාඩ්පත්‌ විස්තර හෝ වෙනත්‌ පුද්ගලික තොරතුරු කිසිවක්‌ ඔබගෙන්‌ ඉල්ලන්නේ නැත. සරළව පවසන්නේ නම්‌ ඔබගේ මිළදී ගැනීම්‌ ක්‍රියාවලිය තුළ ඔබගේ කිසිදු දත්තයක්‌ ලබා ගැනීමක්‌ හෝ තුන්වන පාර්ශවයක්‌ සමග හුවමාරු කිරීමක්‌ සිදු නොකරනු ලැබේ. මින්‌ අදහස්‌ කරනුයේ ඊ වොලට්‌ හෝ කාඩ්‌ පත්‌ භාවිතයේදී මෙන්‌ අනාගතයේදී ඉවත්‌ කළ යුතු ස්ථිතික දත්ත කිසිවක්‌ මෙහි ඉතිරි නොවන බවයි.

ඍජු  බිල්පත් ගෙවීමේ සේවාව මෙතරම්‌ ජනප්‍රිය ඇයි?

Google Play Store හි සාප්පු සාවරී යාමට ඔබට ක්‍රෙඩිට් කාඩ්පත්‌, ඩෙබිට්‌ කාඩිපත්‌ හෝ අඩු තරමේ බැංකු ගිණුමක්වත්‌ අවශ්‍ය වන්නේ නැත. මෙය අන්තර්ජාලය හරහා මිලදී  ගැනීම්‌ සිදු කරන සමස්ථ ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට හොඳ ප්‍රවෘත්තියක්‌ වේ. මෙම සේවාවේ ඇති ගුණාත්මකභාවය නිසා පුද්ගලික දත්ත සොරාගනීම්‌, අතපසුවීමෙන්‌ කරනු ලබන මිලදී ගැනීම්‌, අමතර බැංකු ගාස්තු යනාදී කරුණු සම්බන්ධයෙන්‌ බිය වීමට අවශ්‍ය නොවේ.

අද වන විට ශ්‍රී ලාංකික තරුණ ප්‍රජාව අන්තර්ජාලය හරහා භාණ්ඩ මිළදී ගැනීම සඳහා වැඩි පෙළඹීමක්‌ දක්නට ලැබේ. එහිදී ක්‍රෙඩිට් කාඩ්පත්‌ හෝ වෙනත්‌ ගෙවීම්‌ ක්‍රම සඳහා පහසුකමක්‌ නොමැති තරුණ ප්‍රජාවට මෙමගින්‌ තම අවශ්‍යතා ඉතා පහසුවෙන්‌ ඉටු කරගැනීමේ හැකියාව පවතී. එසේම සමහර මූල්‍යමය කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය මූලික සුදුසුකම්‌ සපුරා නොමැති පාසල්‌ වයසේ හෝ රැකියා අපේක්ෂිත පුද්ගලයන්ට පවා Airtel Airpay හරහා තම අවශ්‍යතා ඉටුකර ගැනීමේ හැකියාව පවතී.

Airtel Airpay භාවිත කරනුයේ කෙසේද?

පාරිභෝගිකයන්ට ඉතා පහසුවෙන්‌ Airtel Airpay හරහා සම්බන්ධ විය හැකි අතර ඔබ සතුව Airtel සිම්‌ පතක්‌ ඇත්නම්‌ කල යුත්තේ Google Play ගිණුම්‌ මෙනුවට ගොස්‌ එහි ඇති “Use Airtel Billing” තෝරාගැනීම පමණි. පසුව ඔබට අවශ්‍ය භාණ්ඩ හෝ සේවා තෝරාගැනීමෙන්‌ පසු “Buy” සලකුණ ක්ලික්‌ කළ යුතුවේ. ඉන්පසු “Bill my Airtel Account” මත ක්ලික්‌ කර පසුව Google ගිණුමේ රහස්‍ය අංකය ඇතුළත්‌ කර මිළදී ගැනීම තහවුරු කිරීමෙන්‌ පසු ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණ කර ගැනීමේ හැකියාව ලැබේ.

මෙම සේවාව සපයන Bharti Airtel Lanka පිලිබඳව සැකෙවින්

වර්ෂ 2009 ජනවාරි 12 වන දින ශ්‍රී ලංකාවේ මෙහෙයුම් ඇරඹු Bharti Airtel Lanka සමාගම පාරිභෝගිකයන්‌ මිලියනයක්‌ කරා ලඟා වී සිටින ඔවුන් ශ්‍රී ලංකාවේ වේගවත්ම සන්නිවේදන ජාලය වේ. තම වාණිජ මෙහෙයුම්‌ ඇරඹු 2009 වර්ෂයේ සිට වසර 03 ක්‌ වැනි කෙටි කාලයක්‌ තුළ Airtel ලංකාවේ සෑම ප්‍රදේශයක්‌ කරාම ව්‍යාප්ත  කර ඇති අතර අද වන විට මුළු දිවයිනම ආවරණය කරනු ලබයි. ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලය යටතේ ලියාපදිංචි කර ඇති Bharti Airtel Lanka සමාගම දුරකථන අන්තර්ජාල සේවාවන්‌ සහ ආයතනික විසඳුම්‌ ඇතුළු ඩිජිටල්‌ ජංගම දුරකථන සේවාවන්‌ රාශියක්‌ පිරිනමයි. ඔබට ඔවුන්ගේ සේවාවන් හා සම්බන්ධ වැඩි විස්තර ලබා ගැනීම සඳහා “www.airtel.lk” වෙබ් අඩවිය වෙත පිවිසෙන්න.

Google Photos, Chat පහසුකමක් හදුන්වාදෙමින් වඩා සමාජශීලි ඉදිරි ගමනකට

Google සමාගම යනු මුළු ලෝකයම දන්නා තොරතුරු තාක්ෂණය හා සම්බන්ධ සමාගමකි. දිනෙන් දින දියුණු වන තාක්ෂණයත් සමග අලුත් සේවාවන් හදුන්වා දීම හෝ තිබෙන සේවාවන් කාලයට සරිලන පරිදි අලුත් කිරීම Google සමාගම මගින් සිදු කරන කැපී පෙනෙන සේවාවකි. 2015 දී හදුන්වා දුන්  Google Photos යනු ඡායාරූප නොමිලේ තැන්පත් කිරීමට හා බෙදාහැරීමට යොදා ගත හැකි යෙදුමකි. එසේම මේ දිනවල ලෝකයේ අතිමහත් බහුතරයක්  භාවිතා කරන ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයක් සමඟ මූලික වශයෙන් ඡායාරූප ගන්නා අයට, Google Photos යනු ඡායාරූප ගබඩා කිරීම හෝ දිගු කලකට සුරක්ෂිතව ඡායාරූප ගබඩා කිරීම (Backups) සදහා භාවිතා කල හැකි හොදම ක්‍රමයකි.

මේ වන තුරු Google Photos යන යෙදුමේ තිබෙන ඡායාරූප බෙදාහැරීමේදී අදාල ඡායාරූප වෙනුවට link එකක්  භාවිතයෙන් බෙදාහැරීමට සිදු වුණු නමුත්, මේ වන විට මේ කාර්යය පහසු කරවීම සඳහා අලුත් පහසුකමක් හඳුන්වාදීමට Google සමාගම කටයුතු කර ඇත.

Google Photos Chat Messaging

මේ අනුව Google Photos යන යෙදුමේ අලුතින් Chat Messaging පහසුකමක් අන්තර්ගත කිරීමට කටයුතු කර ඇති අතර Google Photos යන යෙදුම භාවිතා කරන පරිශීලකයන් අතර chat කිරීමට මෙන්ම, ඡායාරූප, වීඩියෝ ආදිය ඉතාමත් පහසුවෙන් බෙදාගැනීමට මේ හරහා අවස්ථාව ලැබී ඇත.

මෙය Google සමාගම හට පෙනෙන ප්‍රමාණයට වඩා විශාල ගනුදෙනුවක් වේ. එයට හේතුව වන්නේ, Google Photos යන යෙදුම සමාජ යෙදුමක් බවට පත් කළ හැකි අතර එමඟින් නව පරිශීලකයින් මේ සමග සම්බන්ධ කර ගත හැකි වීම වේ. 2015 සිට ක්‍රියාත්මක වන මෙම Google Photos සේවාව මේ වන තෙක් විශ්වාසදායක ලෙස ඡායාරූප තැන්පත් කිරීමට යොදා ගත හැකි ලෙස ක්‍රියාකර ඇත. 

නව විශේෂාංග

මේ වන විට, share-chat විශේෂාංගය එතරම් සංකීර්ණ නොවේ. ඔබට කැමති තරම් පුද්ගලයින් සමඟ Group Chat ආරම්භ කළ හැකිය. සම්බන්ධ වන සෑම කෙනෙකුටම ඡායාරූප, වීඩියෝ, Posts වැනි දෑ  භාවිතා කරමින් අදහස් දැක්වීමට සහ තනි ලිපිගොනු ඔවුන්ගේ පුද්ගලික එකතුවට එක් කර ගත හැකිය. එසේම මේ අලුත් පහසුකම හරහා යවනු ලබන හෝ ලැබෙන ඡායාරූප තමන්ගේ Google Photos gallery එකෙහි තැන්පත් කරගැනීමේ පහසුකම ද ඇතුලත් වන අතර වෙනත් messaging apps හරහා ඡායාරූප යැවීමේදී සිදුවන image compression කටයුත්ත මගහැරෙන නිසාවෙන්, වඩාත් හොඳ ගුණාත්මක තත්වයකින් යුතු රූපයක් යැවීමට හා ලබාගැනීමට ද අවස්ථාව ලැබේ.

“මෙම විශේෂාංගය ඔබ දැනටමත් භාවිතා කරන ඕනෑම Chat යෙදුම් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර නැත. නමුත් එය Google Photos වල ඔබගේ මිතුරන් හා පවුලේ අය සමඟ මතකයන් බෙදා ගැනීම වැඩිදියුණු කරනු ඇතැයි අපි බලාපොරොත්තු වෙමු” යැයි නිෂ්පාදන කළමනාකරු Janvi Shah බ්ලොග් සටහනක දක්වා ඇත.

එසේම මීළඟ සති කිහිපය ඇතුලත මේ අලුත් පහසුකම Android, iOS සහ Google Photos Web app එක භාවිතා කරන්නන් හට ලබාදීමට කටයුතු කරනු ලබන බව Google සමාගම වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කර ඇත. එසේම මෙහි නව කොටස් අංගය සමඟින්, එම සමාජ අන්තර්ක්‍රියා සමහරක් තමන්ගේම සේවාවට ගෙන ඒමට සමාගමට අවස්ථාවක් ඇති බව Google සමාගම වැඩිදුරටත් ප්‍රකාශ කර ඇත.

Facebook ආයතනය විසින් හදුන්වා දෙන Facebook Pay සේවාව

Facebook යනු ලොවම පිළිගත් සහ බොහෝදෙනෙක් භාවිතා කරන සමාජ ජාලයකි. එසේම බොහෝ දෙනෙක් මේ වන විට භාවිතා  කරන Whatsapp සහ Instagram යන සමාජ ජාලද Facebook ආයතනය යටතේ පවතින සමාජ ජාල වේ. Facebook ආයතනය විසින් Libra නමින් ඔවුන්ගේම Cryptocurrency ඒකකයක්  හදුන්වා දීමට නියමිතය. මෙම Cryptocurrency සේවාව VISA, Mastercard, Paypal, Uber සහ Booking.com යන ආයතන වල සහාය ද ඇතිව හදුන්වා දීමට නියමිතය. එමෙන්ම ඉහත සඳහන් කළ සියළුම ආයතන ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 10කට ආසන්න මුදලක් බැගින් මේ කටයුත්ත සඳහා ආයෝජනය කරනු ලබන අතර එම සියළුදෙනා මේ අලුත් cryptocurrency ඒකකය පාලනය කරනු ලබන Libra Association හි  සාමාජිකයන් බවට පත් වේ.

එසේම මේ වන විට Facebook ආයතනය විසින් Google Pay, Apple Pay, PayPal වැනි සේවාවන්ට සමාන Facebook Pay නම් වූ අලුත් ගෙවීමේ කටයුතු සිදු කල හැකි සේවාවක්  හඳුන්වාදීමට සූදානමින් සිටින බව නොවැම්බර් මස මුල් කාලයේදී  වාර්ථා කළේය. මේ පහසුකම හරහා Facebook Messenger, Instagram සහ WhatsApp හරහා පහසුවෙන් සහ ආරක්ෂිතව මුදල් ගෙවීම සිදු කිරීමේ හැකියාව ලබාදීමට බලාපොරොත්තු වන අතර, එක් වරක් Facebook වෙතට තම තොරතුරු ඇතුලත් කළ පසු, ලොව ජනප්‍රියතම සේවාවන් ගණනාවක් ඔස්සේ එය භාවිතා කිරීමේ හැකියාව ලැබෙන බව Facebook සමාගම විසින් වාර්ථා කලේය.

Facebook Pay හි වර්ථමාන තත්වය

මූලිකව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සඳහා මෙම සේවාව ලබාදීමේ කටයුතු ආරම්භ කර ඇත. මේ වන විට එමගින්  ක්‍රීඩා ආශ්‍රිත මිලදී ගැනීම්, උත්සව ප්‍රවේශ පත්‍ර මිලදී ගැනීම, පුද්ගලයන් අතර මුදල් හුවමාරු කරගැනීම, Facebook Marketplace එක හරහා මිලදීගැනීම් සිදු කිරීමේ අවස්ථාව ලබාදීම වැනි  කටයුතු මෙමගින් කල හැක.

Facebook Pay හි ගෙවීම් කටයුතු සදහා ඇති ආරක්ෂාව

Facebook ආයතනය 2007 සිට විශ්වාසදායක ගෙවීම් අත්දැකීම් ලබා දී ඇති අතර, ඔවුන්  2015 දී ඔවුන්ගේ පළමු අරමුදල් රැස් කිරීමේ මෙවලම් දියත් කලදා සිට පමණක් ඩොලර් බිලියන 2 කට වඩා පරිත්‍යාග කර ඇත.

ඔබගේ කාඩ්පත සහ බැංකු ගිණුම් අංක ආරක්ෂිතව ගබඩා කිරීම සහ සංකේතනය කිරීම, අනවසර ක්‍රියාකාරකම් හඳුනා ගැනීම සහ ගිණුම් ක්‍රියාකාරකම් සඳහා දැනුම්දීම් ලබා දීම සඳහා Facebook pay හි  පද්ධතිවල වංචා-විරෝධී අධීක්ෂණයක් සිදු කිරීම සඳහා විශේෂ වැඩ පිළිවෙලක් නිර්මාණය කර ඇත.

මුදල් යැවීමේදී හෝ ගෙවීමක් කරන විට අමතර ආරක්ෂිත ක්‍රියාවලිය සඳහා ඔබට PIN අංකයක් එකතු කිරීමට හෝ ඇඟිලි සලකුණු හෝ මුහුණු හැඳුනුම් හඳුනාගැනීම වැනි ඔබගේ උපාංග ජෛවමිතික භාවිතා කළ හැකිය. එසේම මෙය භාවිතා කිරීමේදී  ඔබගේ උපාංගයේ ජෛවමිතික තොරතුරු Facebook වෙත ලැබෙන්නේ නැති බව ඔවුන් සදහන් කළේය. Facebook Pay සමඟ ආරක්ෂාව සඳහා දිගටම ආයෝජනය කරන බව Facebook ආයතනය විසින් වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ කර ඇත.

Facebook Pay හි ඉදිරි දැක්ම

මේ වන විට Facebook Pay ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සදහා පමණක් ක්‍රියාත්මක වන අතර එය අනෙකුත් රටවල් සදහා ද වලංගු කිරීමට ක්‍රියා කරන බව Facebook ආයතනය විසින් ප්‍රකාශ කර ඇත. එසේම Credit සහ Debit card සියල්ලම පාහේ එකතු කිරීමටත්, PayPal සඳහා සහාය දැක්වීමටත් කටයුතු කරන බව  Facebook ආයතනය විසින් ප්‍රකාශ කර ඇත. 

එසේම මෙම Facebook Pay සේවාව, ඉහත සදහන් කල Facebook ආයතනයේ cryptocurrency එකකය වන libra වලට කිසිසේත් සම්බන්ධ නොවන බව Facebook ආයතනය විසින් ප්‍රකාශ කර ඇත.

වඩා ප්‍රබල iOS 13 ද Android 10 ද?

iOS හා Android දුරකථන සංසන්දනය කරන්න බොහෝ අය කැමති. තමන් භාවිතා කරන දුරකථනය හොදම එකක් කියල විශ්වාස කරන්න අපි කවුරුත් පෙලබෙනවා. කොහොම වුනත් මේ දුරකථන සමාගම් අතරත්  විශාල තරගයක් පවතින බව මුළු ලෝකයටම රහසක් නෙමෙයි. මේ නිසා ඔවුන් කෙටි කාලයක් තුල විවිධ විශේෂාංග දුරකථන වලට එක් කරමින් අත්හදා බැලීම් සිදු කිරීමටත් දුරකථන භාවිතය පරිශීලකයාට වඩාත් පහසු  කිරීමටත් පෙලබෙනවා. කොහොම වුනත් මේ තරගය ඉතාමත් කෙටි කාලයක් තුල smartphone තාක්ෂණය සීඝ්‍ර දියුණුවකට ලක් වීමට විශාල බලපෑමක් සිදු කලා කිවවොත් නිවරදි.

iPhone 11 සහ iPhone 11 pro  දුරකථන හදුන්වා දීමෙන් පසුව Apple සමාගම iOS 13 යාවත්කාලීනය නිකුත් කිරීම පසුගිය සැප්තැම්බර්,19 වන දින දා සිදු කරනු ලැබුවා. ඒ වගේම Google සමාගම විසින් pixel දුරකථන සඳහා Android 10 නිකුත් කිරීමත් පසුගිය දිනක සිදු කලා. අපි මේ මෙහෙයුම් පද්ධති ලබා දෙන පහසූකම් දිහා බැලුවොත්  iOS 13 Dark mode එක, privacy setting වල පරිශීලකයාට වැඩි පාලනයක් ලබා දීම වගේම iPhone වඩාත් ආරක්ෂිතව සහ භාවිතයට පහසු අයුරින් නිර්මාණය කිරීමට  වැඩිදියුණු කිරීම් රාශියක් ඇතුළත් කර තියෙනවා. අනෙක් පැත්තෙන් Google සමාගම Android 10 Dark mode එක, privacy setting සහ AI වැඩි දියුණු කිරීම් කෙරෙහි වැඩි අවධානය යොමු කරලා තියෙනවා.

අලුත්ම OS  update වල මෙයාලා වැඩියෙන් අවධානයක් යොමු කරලා තියෙන ප්‍රධාන පහසුකම් ටික අපි සංසන්දනය කරලා බලමු.

පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම

ගත වුනු වසර ගණනාව පුරාවටම, Apple  සමාගම විසින් පරිශීලකයන්ගේ දත්ත  ආරක්ෂා කාරීව තබා ගැනීම කියන එක එයාලගේ ප්‍රචාරණ දැන්වීම් වල වගේම වැඩසටහන් වලදීත් මතු කරන ප්‍රධානම සාධකයක් .Google සමාගම පරිශීලකයන්ගේ දත්ත මත පදනම් වුනු දැන්වීම් ප්‍රචාරණය කිරීම සිදු කරනවා. කොහොම වුනත් Apple සමාගම ඒ වෙනුවට  ඔවුන් සපයන දෘඩාංග, මෘදුකාංග සහ සේවාවන් මත පදනම් වෙලා ව්‍යාපාරික කටයුතු සිදු කරනවා. Apple සමාගම ඇමෙරික එක්සත් ජනපදයේ කැලිෆෝනියා හිදී වාර්ෂිකව පවත්වනු ලබන සමුළුවේදී (Apple Worldwide Developers Conference) ප්‍රකාශ කලා පරිශීලකයන්ගේ ස්ථානීය පිහිටීම කිසියම් app එකකට භාවිතා කිරීමට  අවශ්‍ය නම් එයට විටින් විට පරිශිලකයාගෙන් අවසර ගැනීමට සිදු වෙන බව. ඒ වගේම Apple සමාගම විසින් වෙබ් පිටු වලට ඇතුළු  වීමේ ක්‍රම වේදයක් ද එළිදක්වල තියෙනවා එමඟින් පරිශීලකයාට  නිර්නාමිකව වෙබ් අඩවි සහ apps වලට පිවිසීමට හැකි වෙනවා.

Apple සමාගම කොතරම් ආරක්ෂාකාරී වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කලත් මෑතකදී iPhone වල ආරක්ෂක දෝෂයක් Google සමාගම මගින් පෙන්වා දුන්නා. Google සමාගම මගින්ද පරිශීලකයන්ට ස්ථානීය පිහිටීම වෙනත් apps මගින් භාවිතා කිරීම පරිශීලකයාට පාලනය කිරීමට ඉඩ ලබා දි තිබෙනවා. ඔවුන් විසින් privacy setting වලට මෙවර එක් කල ඇති ප්‍රධානම අංගය වන්නේ apps වලට ලබා දී ඇති access permission  සියල්ලම පරිශීලකයන්ට කැමත්ත පරිදි වෙනස් කිරීමට අදාල settings ලබා දීමයි. මෙමගින් පරිශීලකයා හට app එකක් දැනට භාවිතා කරන සියලුම permissions බලා ගැනීමටත් ඒවා වෙනස් කිරීමත් හැකියාව ලබා දී තිබෙනවා.

අදුරු තේමාව (Dark Mode)

ගොඩක්දී අය කැමති Dark Mode එක භාවිතා කරන්න iOS13 දි වගේම Android 10 වලත් ඒ සදහා පහසුකම් සපයා තිබෙනවා. Dark Mode එක සක්‍රිය කිරීමෙන් තිරයේ පික්සල් අඩු ප්‍රමාණයක් ආලෝකවත් කිරීම නිසා පරිශීලකයන්ගේ ඇස් වලට සිදු වන බලපෑම අඩු වීමත් බැටරියේ  ආයු කාලය වැඩි වීමත් වාසියක් විදියට සලකන්න පුළුවන්. Google සමාගම විසින් මෙම වසර මුලදී Android 9 Pie යාවත්කාලීනයකට DarkMode එක් කල නමුත් සෑම තැනකටම එකම තේමාව භාවිතා කිරීමට අපොහොසත් වී තිබුණා. Android 10 වලදී Dark Mode එක වඩාත් පුළුල් ලෙස මෙහෙයුම් පද්ධතියට එක් කිරීම සිදු කර තිබෙනවා.කෙසේ වෙතත්, Google සමහර යෙදුම් (chrome වලට  DarkMode ලබා දී නොමැත) .වලට තවමත් Dark Mode එක ලබා දීමට ඔවුන් අපොහොසත් වී තිබෙනවා

Apple සමාගමට මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩි අත්දැකීම් තිබේනවා. ඔවුන් මුලින්ම Desktop පරිගණක වල මෙහෙයුම් පද්ධති  වලට Dark Mode එක එක් කිරීම සිදු කරනු ලැබුවා. 2018 වර්ෂයේදී macOS Mojave හි වලට ඔවුන් මුලින්ම මේ පෙනුම මුලින්ම ලබා දුන්නා.මෙවර  iOS 13 දුරකථන මෙහෙයුම් පද්ධතියටත් ඔවුන් මෙය ලබා දී තිබෙනවා.

ඡායාරූප සංස්කරණය 

ඡායාරූප සේවාවක ඔබට අවශ්‍ය සෑම දෙයක්ම පාහේ  Google Photos මගින් ඉදිරිපත් කරයි. Backup,photo sharing හා භාවිතා කිරීමට ඉතා පහසු editing tools Google සමාගම මගින් Android දුරකථනයක් සඳහා එක් කර තිබෙනවා.ඔබ  Pixel දුරකථන වල Night Site mode එක භාවිතා කල ඇත්නම් Android දුරකථන මේ සම්බන්ධයෙන් ඇති ප්‍රවීණතාවය ගැන සිතා ගැනීමට පුළුවන්. ඡායාරූප ගබඩා කිරීම සදහා 15GB ක  online ගබඩා පහසුකමක් ද නොමිලේම පරිශීලකයන්ට ලබා දීම ඔවුන් සිදු කරනවා. ඔබ මේ සදහා Google’s high-quality compression setting භාවිතා කිරීම සිදු කරනවා නම් සිමා රහිතව මෙම පහසුකම භාවිතා කිරීමටද ඉඩ දී තිබෙනවා.

Apple Photos වලත් Android වලට තරගයක් ලබා දීමට හැකි අයුරින් විශාල editing tools ප්‍රමාණයක් අඩංගු කර තිබෙනවා. iOS 13 හි ඡායාරූප වල ආලෝකයේ තීව්‍රතාව(intensity ) වෙනස් කිරීමේ හැකියාව ඇතුළුව තවත් බොහොමයක් විශේෂාංග ඇතුලත් කර තිබෙනවා.එමෙන්ම ඡායාරූප වර්ග කිරීම සදහා iOS වලදී මුහුණ හදුනාගැනීමේ තාක්ෂණය භාවිතා කරනවා. ඡායාරූප ගබඩා කිරීමේදී iCloud වලින් 5GB ප්‍රමාණයක් ඔබට නොමිලේම ලබා ගන්නත් පුළුවන්.

කටහඩ මගින් විධි විධාන ලබා දීම

iOS 13 හි, Siri හට නව රොබෝ කටහඩක් ලබා දී තිබෙන අතර Apple watch වල watchOS මෙහෙයුම් පද්ධතිය සමග වඩාත්  කාර්යක්ෂම ලෙස ක්‍රියා කිරීමට හැකියාව ලබා දි තිබෙනවා. එමෙන්ම Siri සමග බැදුන නව කෙටිමං කිහිපයක්ද මෙහි අඩංගු වෙනවා.

නමුත් විවිධ කටහඩවල්  සහ විධාන හඳුනාගෙන තේරුම් ගැනීමේදී Siri ට වඩා බොහෝ ඉදිරියෙන් Google Assistant ක්‍රියාත්මක වෙනවා. Google Assistant ඔබගේ දුරකථනයේ ඔබ කරන සෑම දෙයකටම සම්බන්ධ වී ඇති අතර ඉදිරි වැඩ කටයුතු වලට කාලය වෙන් කිරීම්, හමුවීම් සඳහා ඔබගේ දින දර්ශනය සහ Gmail ගිණුම දෙස බැලීමෙන් නිර්දේශ පවා ඉදිරිපත් කිරීමට එයට හැකි.

සිතියම් භාවිතය සහ ගවේෂණය

iOS 13 සමඟ Apple විසින් වඩා හොඳ මාර්ග, පදික තොරතුරු සහ වඩාත් නිවැරදි ලිපින ඇතුළත් කිරීම සඳහා සිතියම් නැවත ගොඩනඟමින් සිටිනවා. එමෙන්ම Apple සෙව්ම් ස්ථානයක් වටා ත්‍රිමාණ දර්ශනයක් බැලීමටත්, location share  කිරීමේ පහසුකම්ත් එක් කර තිබෙනවා.

Google Maps වල Street view මගින් මෙම අංගය කලක සිට ලබා දි තිබු අංගයක්. Google විසින් එහි සිතියම් නිරන්තරයෙන් යාවත්කාලීන කරමින් ඔබට සෙව්ම් ස්ථාන ලබා ගැනීම වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් කරනවා.ඔබ යම්කිසි ස්ථානයකට පැමිණි පසුවද Google Maps ඉතා ප්‍රයෝජනවත් tool එකක්. ඔබ කොතැනක සිටියත් කෑමට සුදුසු ස්ථාන සහ කළ යුතු දේ පිළිබඳ නිමක් නැති ලැයිස්තුවක් සොයා ගැනීමට එය ඉඩ දෙනවා.

අධ්‍යාපනික කටයුතු සදහා උපකාරී වන මෘදුකාංග

education

තාක්ෂණය අද වන විට ලෝකයේ සෑම කාර්යයක් සදහා උපයෝගී කර ගනියි. එනම් මේ වන විට ලෝකයේ බොහොමයක් මිනිසුන් තම එදිනෙදා වැඩ කටයුතු පහසු කර ගැනීම සදහා තාක්ෂණය උපයෝගී කර ගැනීමට පෙළඹී තිබේ. ඒ සදහා උපයෝගී කරගන්නා තාක්ෂණික මෙවලම් අතරින් බොහෝදෙනෙක් භාවිතා කරන සහ පහසුම තාක්ෂණික මෙවලම වන්නේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය වේ. ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය භාවිතා කිරීමේ ඇති පහසුව සහ එහි ඇති විශේෂාංග නිසාම වයස් භේදයකින් තොරව බොහෝදෙනෙක් එය භාවිතා කිරීමට පෙළඹී ඇත.

ඉගෙන ගන්නා බොහොමයක් පිරිස අතර ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය ඇති අතර ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය තම ඉගෙනීමේ කටයුතු සදහා යොදාගැනීමට හැකිද යන්න බොහෝ දෙනා නොදන්නා කාරණයකි. එනම් මේ වන විට ඉගෙනීමේ වැඩ කටයුතු පහසු කර ගැනීම සදහා විවිධ මෘදුකාංග නිපදවා ඇත. එනම්  Forest App, EverNote App , Solo Learn App , Google(Google Docs, Google sheets, Google Keep, etc) , Todait App යනු අධ්‍යාපනය යන කාණ්ඩයෙන් නිපදවා ඇති ඒ සදහා විශේෂ පහසුකම් සපයන මෘදුකාංග වේ.

Forest App

මේ වන විට මෙම ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන සහ එහි ඇති මෘදුකාංග වල විශේෂාංග නිසාම බොහෝ පිරිසක් ඒ සදහා ඇබ්බැහි වී ඇත. උදාහරණයක් වශයෙන් මේ වන විට සමාජ මාධ්‍ය ජාල  බොහෝ දෙනෙක් භාවිතා කරන අතර ඒ සදහා වැඩි පිරිසක් ඇබ්බැහි වී ඇත. විශේෂයෙන් ඉගෙන ගන්නා බොහොමයක් පිරිස තම අධ්‍යාපන කටයුතු වල යෙදෙන විටත් තම ජංගම දුරකථනය භාවිතා කිරීමට පුරුදු වී ඇති නිසා තමාගේ අධ්‍යාපන කටයුතු සදහා මනස හරියාකාරව යොදාගැනීමට නොහැකි වීම බොහෝ පිරිසකට ඇති ගැටළුවකි. මෙම Forest නම් මෘදුකාංගය එම ගැටළුව මැඩපවත්වා ගැනීම සදහා උපයෝගී කල හැකි මෘදුකාංගයකි.

එනම් අධ්‍යාපන වැඩ කටයුතු වල යෙදීමට පෙර ඒ සදහා අදාළ කාලය නම් කල හැකි අතර ඒ අදාල කාලය තුළ එම මෘදුකාංගය තුලින් කාලයට අදාලව පැළයක් පැල වේ. එසේම මෙම කාලය තුල වෙනත් මෘදුකාංගයක් භාවිතා කිරීමට ගිය විට තමාගේ පැළය මිය යා හැකිය නම් දැනුම් දීමක් එම මෘදුකාංගය හරහා අප වෙත ලැබේ. මෙම දැනුම් දීම නිසා තමාගේ මනස එක්තරා ආකාරයකට වැඩ කටයුතු සදහා මනස හරියාකාරව යොදාගැනීමට හැකි වීම මෙහි ඇති විශේෂ විශේෂාංගය වේ. එසේම මෙහි Forest නම් විශේෂාංගයක් ඇති අතර එමගින්  අදාල දවසට, සතියට, මාසයට හෝ වසරකට කෙසේ පැළ සිටවා ඇත්ද යන්න අපට දැක ගත හැක. එනම් එයින් අප අපගේ කාලය කෙසේ යොදාගත්තේද යන්න නිගමනය කල හැක.

EverNote App

EverNote App යනු සරලවම Note Book සදහා යොදාගන්නා මෘදුකාංගයකි. නමුත් මෙහි ඇති විශේෂාංග නිසාම සාමාන්‍ය Note Book මෘදුකාංග වලට වඩා විශේෂිත වන අතර මෙය ඉගෙන ගන්නා ළමුන්ට සරිලන ආකාරයේ මෘදුකාංගයකි.

මෙහි සටහනක් දැමීමේදී  මෙහි ඇති විශේෂාංග යොදාගනිමින් එය අපට අවශ්‍ය ආකාරයට සකස් කරගත හැක. එනම් මෙහි අපට අපගේ අත් අකුරින්ද මගින්ද අපට අවශ්‍ය සටහනක්  සකස් කර ගත හැක. එසේම මෙහි සටහනක්  සකස් කර ගන්නා විට අපගේ ජංගම දුරකථනයේ ඇති Image, Video හෝ Audio ගොනු අපට එකතු කර ගත හැකිය. එසේම මෙහි කැමරාව භාවිතා කරමින් සටහනක් සකස් කරගන්නා විට අපට අවශ්‍ය පින්තුර ලබාගෙන එයට එකතු කරගත හැක. එසේම මෙම මෘදුකාංගයේ අප සටහනක්  දැමීමේදී එහි අපට බොහෝ අවස්ථා වලට සරිලන ආකාරයේ අච්චු (Template) ඇති අතර අපට අවශ්‍ය ආකාරයටද අච්චු සාදා ගත හැක.

Solo Learn App

මෙය විශේෂයෙන් තොරතුරැ තාක්ෂණය ඉගෙන ගන්නා ළමුන් සදහා විශේෂිත ජංගම දුරකථන මෘදුකාංගයකි. එසේම මෙය අපට අවශ්‍ය ඕනෑම ස්ථානයක මෙය භාවිතා කල හැක.

එනම් මෙහි පරිගණක භාෂා සහ ඒවා භාවිතා කිරීමේදී අප යොදාගන්නා විශේෂ සංකල්ප පිළිබද තොරතුරු නිබන්ධන ආකාරයට ඇත. එසේම මෙහි බොහෝ පරිගණක භාෂා පාඨමාලා ආකාරයට ඇති අතර එය අවසන් වූ පසු Solo Learn මගින් සහතිකයක්ද ලබාදේ. එසේම මෙහි ඇති පාඨමාලා කරමින් ඉදිරියට යන විට මෘදුකාංගය මගින් මට්ටම් (level) ලබා දීමක් සිදු කරයි. අපගේ යහළුවන් මෙම මෘදුකාංගය භාවිතා භාවිතා කරන්නේනම් අපට ඔවුන්ව එකතු කර ගත හැකි අතර එහි ඇති අභියෝග (Challenges) ඔවුන් සමග කිරීමට හැක.

Google

Google යනු අප සැවොම දන්නා සමාගමක් වන අතර එය මගින් දෙන බොහෝ විශේෂාංග අප මේ වන විටත් භාවිතා කර ඇත. එසේම Google මගින් ඉගෙන ගන්නා ළමුන් සදහා අධ්‍යාපනික කාණ්ඩය යටතේ විවිධ අවස්ථා වලට අනුකුලව ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන සදහා මෘදුකාංග සකස් කර ඇත.

Google මගින් ලබාදෙන විශේෂිත මෘදුකාංග කිහිපයක් පිළිබද කෙටියෙන්,

Google Docs

අපගේ ලිපි ලේඛන සකස් කිරීම සදහා සුවිශේෂ විශේෂාංග සමග Google Docs මෘදුකාංගය ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථන සදහා හදුන්වා දී ඇත. 

Google Slides

Slides සාදාගැනීම සදහා හෝ එය සංස්කරණය කිරීම සදහා Google මගින් මෙම Google Slides නම් මෘදුකාංගය හදුන්වා දී ඇත.

Google Drive

අපගේ ලිපි ලේඛන, Video, Audio හෝ ව්‍යාපෘති ගොනු ආරක්ෂා සහිතව සුරක්ෂිතව තබා ගැනීම සදහා Google මගින් Google Drive හදුන්වා දී ඇති අතර එය ජංගම දුරකථන සදහාද භාවිතා කල හැක.

Google Chrome

අප ඉගෙන ගැනීමේදී අනත්රජාලය සමග සම්බන්ධ වී විවිධ නිබන්ධන , විවිධ පරීක්ෂණ වැඩි දුර අධ්‍යනය කරන අතර ඒ සදහා එනම්, විවිධ දේ සොයා යාම සදහා Google මගින් ලබා දී ඇති Browser එක වන්නේ Google Chrome වේ.

Google Keep – Notes and Lists

Google මගින් සටහන් සකස් කිරීම සදහා සුවිශේෂ විශේෂාංග සහිතව හදුන්වා දුන් මෘදුකාංගය Google Keep නම් වේ.

Todait App

Todait App යනු  සරලවම අපගේ දවස පහසුවෙන් සැලසුම්  කිරීමට යොදාගත හැකි මෘදුකාංගයකි. පාසල් ළමුන්ට සහ ඉගෙනීමේ යෙදෙන බොහෝදෙනෙකුට ඇති ප්‍රශ්නයක් වන්නේ දවස පටන් ගන්නා ආකාරය සහ එම දවස තුල තමාගේ කාර්යයන් හරියාකාරව සැලසුම් කර ගැනීමට නොහැකි වීමයි. නමුත් මෙම මෘදුකාංගය භාවිතා කිරීමෙන් පහසුවෙන් තමාගේ දවස සැලසුම් කල හැක.

එසේම මෙම මෘදුකාංගය වර්ණවත් අතුරුමුහුණතකින් සමන්විත වන අතර දවස අවසානයේ අපගේ වැඩපිලි වල පිළිබද පැහැදිලි වාර්තාවක් ලබා ගත හැක. මෙම මෘදුකාංගය මගින්ද අපගේ ඉගෙනීමේ කටයුතු පිළිබද ලැබෙන වාර්තාවක් සමග යම්කිසි ආකරයකට ඉගෙනීම සදහා මනස පාලනය කර ගැනීමට උපකාරීවේ.

Huawei සමාගම විසින් හදුන්වා දීමට සුදානම් වන Huawei Map Kit

Huawei සමාගම යනු මෑත කාලයේදී බොහෝ සිදුවීම් වලට මුහුණ දුන් හා අලුත් නිෂ්පාදන සොයාගත් සමාගමකි. එනම් Harmony OS වලින් පසුව, Huawei සමාගම මේ වන විට තවත් අලුත් සේවාවක් ලබාදීමට සුදානම් වේ. එනම්  Huawei සමාගම විසින් ඔවුන්ගේම Maps සේවාවක් මෙම අවුරුද්දේ ඔක්තෝම්බර් මාසය වන විට ලබාදීමට සුදානම් වන බව වාර්ථා වේ.

Huawei සමාගම මෙම සේවාව හදුන්වන්නේ Map Kit නමින් වන අතර මෙය අපි සැවොම දන්නා, භාවිතා කරන Google Maps සේවාව මෙන් සෘජුවම පාරිභෝගිකයා හට නොලැබේ. එනම් Huawei සමාගම මෙම සේවාව ලබාදෙන්නේ මෘදුකාංග නිර්මාණ කරුවන් සදහා වන අතර එහි අරමුණ වන්නේ ඔවුන්ගේම Street Navigation Apps නිර්මාණය කිරීම සදහා මෙය භාවිතා කිරීමේ හැකියාව ලබා දීමයි.

එසේම Google Map සේවාවේ ඇති විශේෂ පහසුකම් සේම, Real-time traffic තත්වය බලාගැනීමේ පහුසකම, Augmented Reality(AR) තාක්ෂණය හරහා Maps භාවිතා කිරීමේ හැකියාව වැනි පහසුකම් Huawei maps Kit හරහාද ලබාගත හැකි බවත්  තවද මෙම සේවාව භාෂා 40 කින් ලබා ගත හැකි බව ඔවුන් සදහන් කර ඇත.

මේ සඳහා අවශ්‍ය දත්ත හා තොරතුරු ලබාගැනීම සදහා Huawei සමාගම තවත් සමාගම් කිහිපයක් සමග කටයුතු කිරීමට සුදානම් බව වාර්තා වේ. එනම් රුසියානු තාක්ෂණික දැවැන්තයෙකු වන Yandex සමාගම සමග ද Google Maps යොදාගන්නා සේවාවක් වන Booking.com, Agoda.com වැනි දැවැන්ත වෙබ් අඩවි වල හිමිකරු වන Booking Holdings ආයතනය සමගද මෙම සේවාව සදහා අත්වැල් බැද ගැනීමට තීරණය කර ඇත.

බොහෝ දෙනාගේ මතය වන්නේ Google ආයතනය විසින් මේ වන විට ලොව විශාල ප්‍රමාණයක්  ආවරණය කර ඇති බැවින්, Google සමාගම තරග කිරීමට ඉතා විශාල වියදමක් දැරීමට Huawei සමාගමට සිදු වන බවය. එසේම මේ වන විට ඇමෙරිකාව සහ Huawei සමාගම අතර ඇති ආරවුල් නිසාවෙන් ඔවුන්ගේම Maps සේවාවක් තිබීම ඉදිරියට  වැදගත් වන බව ද බොහෝ දෙනාගේ මතය වේ.

සියළුම දුරස්ථ පාලක වෙනුවට Broadlink RM Mini 3

rm mini 3

එදිනෙදා කටයුතු උදෙසා ඔබ දුරස්ථ පාලක එහෙම නැත්තම් remote controller බොහෝ සෙයින් භාවිත කරනවා ඇති. මෙහි පහසුවක් තිබුණද විවිධ උපාංග සඳහා විවිධ දුරස්ථ පාලක භාවිත කිරීමට ඔබට සිදු වෙනවා. ඒවගේම නිතරම බැටරි මාරු කිරීමටත්, දුරස්ථ පාලක කිහිපයක් තැබීමට යම් ඉඩකඩකුත් වෙන් කරන්න සිදු වෙනවා. නමුත් ඒ කරදරකාරී බව අවම කරගෙන ඔබේ smart දුරකතනයෙන් දුරස්ථ පාලක කටයුතු කරන උපාංගයක් ගැන තමයි මේ කියන්න හදන්නෙ. 

Broadlink RM Mini 3

සියලුම දුරස්ථ පාලක භාවිත කරන්නෙ IR එහෙම නැත්තම් Infrared කිරණ. මෙම කිරණ නිකුත් කිරීම මගින් අවශ්‍ය signal එක යොමු කිරීම තමයි දුරස්ථ පාලකයකින් සිදු කරන්නෙ. මෙම ක්‍රියාවලිය IR නොමැතිව කළ හැකි උපාංගයක් තමයි මේ Broadlink RM Mini 3 ලෙස හැඳින්වෙන්නෙ. මෙහිදී සිදු වෙන්නෙ මෙම උපාංගය wifi හෝ එවැනි අන්තර්ජාල පහසුකමක් ඔස්සේ ලබාගන්නා signal, IR කිරණයක් විදියට අවශ්‍ය විද්‍යුත් උපකරණය වෙත යොමු කිරීමයි. මේ සඳහා මෙම උපාංගය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම wifi router හා සම්බන්ධ කර තිබිය යුතුයි. Smart ජංගම දුරකථන සඳහා ලැබෙන යෙදුමක් ඔස්සේ ඔබට සියලුම දුරස්ථ පාලක වර්ග පෙර පුහුණු කරන්න පුළුවන්.

කොහෙන්ද මිලදී ගන්නේ?

මෙය දැනට ශ්‍රී ලංකාවේ වෙළඳ පොළක තිබෙන බවට සොයා ගත නොහැකි වුණත් online storeවල සොයා ගන්න පුළුවන්. ඒ වගේම amazon වගේ online shop එකකින් වුනත් ඇනවුම් කරන්න පුළුවන්. මෙය රු. 3000 සිට විවිධ මිළ ගණන්වලින් මිලදී ගන්න පුළුවන්. (මිල සැපයුම්කරු අනුව වෙනස් වේ). 

භාවිත කරන්නෙ කොහොමද?

මෙය setup කරගැනීම ඉතා පහසුයි. සරළ පියවර කිහිපයකින් මෙය භාවිත කරන්න පුළුවන්. උපාංගයට විදුලි බලය ලබාදීමෙන් පසු, smartphone එකේ ස්ථාපිත කරගත් IHC app එකෙහි අදාල උපාංගය තෝරාගෙන තිරයේ පරිදි උපදෙස් අනුගමනය කරන්න තිබෙන්නෙ. ඉන් පසු දුරස්ථ පාලක මෙම app එකට පුරුදු කිරීම කළ යුතුයි. නමුත් වෙළඳ පොළේ තිබෙන බොහෝ විද්‍යුත් උපකරණවල දුරස්ථ පාලක මෙම app එකෙහි ගබඩා කරලා තිබෙන නිසා අලුතෙන් එය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වන්නෙ නැහැ. නමුත් පළමු වර භාවිතයේදී, එම button නිවැරදිදැයි ඔබට බලන්න පුළුවන්. මෙසේ ඔබ ළඟ තිබෙන ඕනෑම දුරස්ථ පාලක මගින් පාලනය වන විද්‍යුත් උපකරණයක් මෙයට සම්බන්ධ කරන්න පුළුවන්. නමුත් මෙය IR කිරණ භාවිත කරන නිසා, බිත්ති අතර කිරණ සම්ප්‍රේෂණය වීමක් සිදු වෙන්නෙ නැහැ. ඒ නිසා මෙය එක් කාමරයක සිට තවත් කාමරයක පාලනය සිදු කරන්න බැහැ.

උදාහරණයක් ලෙස වායුසමීකරණ යන්ත්‍රයක් ගතහොත්, එහි ඇති බොහෝ කටයුතු මේ උපාංගය හා app එක හරහා කරන්න පුළුවන්. On/Off, timers, fan speed වගේ බොහෝ දේ පාලනය කිරීම කල හැක. පෙර සකසා  නැති, උපාංගයක් නම් user defined appliance මෙනුව ඔස්සේ නව උපාංගයක් එකතු කළහැක. 

මිට අමතරව Scene එකතු කිරීමත් කල හැක. ඉන් අදහස් වෙන්නෙ, යම් අවස්ථාවකදී උපාංග කිහිපයක් එක වර ක්‍රියා කරවන ලෙස උපදෙස් දීමයි. උදාහරණයක් විදියට එම අවස්ථාවේ වායුසමීකරණය 20°C  හා රුපවාහිනී යන්ත්‍රය on වීම සිදු වීම එක කාර්යයක් විදියට දක්වන්න පුළුවන්. 

Scene එකක් ක්‍රියාත්මක කිරීම

ඒ වගේම timers මගින් උපාංග ක්‍රියාත්මක කරන්න පුලවන්. එනම්, යම් කාලයක් සඳහා උපාංගයක් ක්‍රියාත්මක වීමත් එම කාලයට පසු ඉබේ උපාංගය ක්‍රියා විරහිත වීම සිදු කරන්න පුළුවන්. ඒ වගේම IFTTT සේවාව () ඔස්සේ, යම් දෙයක් සිදුවුවිට යම් කාර්යයයක් සිදු කිරීමට අපිට පුළුවන්. උදාහරණයක් විදියට උෂ්ණත්වය 25°C ට වඩා වැඩි වනවිට වායුසමීකරණය යම් උෂ්ණත්වයකට පත්වන තෙක් ක්‍රියාත්මක කරවන්න පුළුවන්. මේ වගේ එදිනෙදා කාර්යයන් ඉතා පහසු කරන්න මෙම කුඩා උපාංගයට පුළුවන්. 

Voice command මගින් පාලනය

අද වනවිට ජංගම දුරකථන අතින් හසුරුවන්නේ නැතිව, voice command එකකින් හසුරුවන්න පුළුවන් තරමටම තාක්ෂණය අලුත් වෙලා. Google Home හෝ Alexa වැනි voice assistant කෙනෙකු හරහාද අපිට මෙම උපාංග හසුරුවන්න පුළුවන්. ඒ සඳහා IHC හි ගිණුමක් සාදාගත යුතු වෙනවා. එය Google Home app එකට සම්බන්ධ කිරීම මගින් ඔබටත් කටහඩ මගින් ඔබේ නිවසේ දුරස්ථ පාලක මගින් ක්‍රියාත්මක වන ඕනෑම උපකරණයක් මෙහෙයවන්න පුළුවන්. 

අවාසි

මෙහි අවාසි කිහිපයක් තිබෙනවා. මුලින් සඳහන් කරා වගේ, IR කිරණ භාවිතය නිසා ඔබේ නිවසේ එක් එක් කාමර සඳහා වෙන වෙනම උපාංගයක් ස්ථාපිත කිරීමට සිදු වෙනවා. ඒ වගේම නිතරම router එක ක්‍රියාත්මකව තිබිය යුතුයි. මොකද ඔබේ mobile phone එකෙන් ලබාදෙන signal මෙම උපාංගයට ලැබෙන්නෙ router එක හරහා. ඒවගේම IR පමණක් compatible නිසා RF (radio frequency) මගින් පාලනය වන උපකරණ භාවිත කිරීමට හැකියාවක් නැහැ. නමුත් ඒ සඳහා Broadlink RM Pro ලෙස IR හා RF දෙකම භාවිත කල හැකි උපාංගයක් තිබෙනවා.